درمان عفونت های قارچی به طور کلی بسیار ساده است. طول درمان بستگی به نوع عفونت قارچی شما، شدت آن و اگر شما هر گونه مشکلات سلامت به عنوان مثال، مشکلات سیستم ایمنی بدن دارید. برخی از دوره های درمان می تواند چند روز کوتاه (به عنوان مثال، برای تورم واژن) باشد. دوره های دیگر می تواند تا هشت هفته (به عنوان مثال برای عفونت قارچ پوست سر) باشد. انواع مختلفی از داروهای ضد قارچی وجود دارد. آنها به صورت کرم ها، اسپری ها، محلول ها، قرص هایی طراحی شده اند برای داخل مهبل (شیاف)، شامپو، داروهای خوراکی و تزریق وجود دارند. اغلب با آسیب رساندن به دیواره سلولی قارچ، که سبب مرگ سلول قارچی می شود.
کرم ضد قارچ، مایعات یا اسپری (همچنین ضد قارچ موضعی نامیده می شود)
انواع داروهای ضد قارچ مثل:
امفوتریسین بی
موارد مصرف امفوتریسین بی
آمفوتریسین B در درمان آسپرژیلوز، بلاستومیکوز، کاندیدیازمنتشر،کوکسیدیوئیدومیکوز، پاراکوکسیدیومیکوز، کریپتوکوکوز، اندوکاردیت قارچی، کاندیدیاز داخلی چشم، هیستوپلاسموز، سالک، مننژیت قارچی، موکورمیکوز، سپتی سمی قارچی، اسپوروتریکوز منتشر، عفونت های قارچی دستگاه ادراری و مننگوآنسفالیت آمیبی اولیه مصرف می شود. آمفوتریسین B معمولاً داروی انتخابی در درمان عفونت های قارچی مانند اندوکارویت، مننژیت، پریتونیت یا عفونت های شدید مجرای تنفسی است. این دارو همراه با فلوسیتوزین در درمان عفونت های شدید مصرف می شود.
مکانیسم اثر امفوتریسین بی
این دارو با اتصال به استرول های غشای سلولی قارچ و تغییر در قابلیت نفوذ این غشاء و در نتیجه از دست رفتن پتاسیم و ملکول های کوچک از درون سلول، اثر ضد قارچی خود را اعمال می کند.
فارماکوکینتیک امفوتریسین بی
آمفوتریسین B در ریه، کبد، طحال، کلیه، غده فوق کلیوی و عضلات توزیع شده و غلظت آن درمایعات جنب، صفاقی و پرده سینوویال ومایع زلالیه تقریباً 75%غلظت پلاسمایی آن است. دفع این دارو از راه کلیه بسیار آهسته بوده و تقریباً 40 % دارو در مدت هفت روز دفع شده و حداقل تا 7 هفته پس از قطع مصرف در ادراریافت می شود.
عوارض جانبی امفوتریسین بی
از عوارض شایع آمفوتریسین B کم خونی، کاهش پتاسیم خون، تب ولرز وتهوع واستفراغ، درد معده، درد عضله ومفصل، کم خونی، مسمومیت کلیوی، اختلالات نورولوژیک و خونی، بثورات جلدی و ترومبوفلبیت در محل تزریق می باشند.
تداخلات دارویی امفوتریسین بی
مصرف همزمان آمفوتریسین B با داروهای تضعیف کننده فعالیت مغز استخوان یا کاهنده ایمنی ، گلیکوزیدها دیژیتال، مدر های کاهنده پتاسیم و داروهای با سمیت کلیوی باعث تشدید عوارض سمی دارو می شود. در مصرف همزمان این دارو با فلوسیتوزین احتمال تشدید سمیت فلوسیتوزین وجود دارد.
هشدار ها امفوتریسین بی
1- در صورت وجود عیب کار کلیه و کبد باید با احتیاط فراوان مصرف شود.
2- مقدار مصرف تام بیش از 4mg/day ممکن است منجر به بروز عیب دایمی کار کلیه گردد.
3- در صورت تزریق وریدی سریع دارو، احتمال بروز آریتمی وجود دارد.
2- مقدار مصرف تام بیش از 4mg/day ممکن است منجر به بروز عیب دایمی کار کلیه گردد.
3- در صورت تزریق وریدی سریع دارو، احتمال بروز آریتمی وجود دارد.
توصیه های دارویی امفوتریسین بی
1- در صورتیکه وقفه درمان بیش از یک هفته باشد، درمان مجدد باید با حداقل مقدار مصرف شروع و به تدریج تا مقدار مصرف مطلوب افزایش یابد .
2- با تزریق وریدی مقادیرکم کورتیکواستروئیدها قبل و در طی آنفوزیون وریدی آمفوتریسین B احتمال بروز واکنش های تب زا کاهش می یابد. همچنین مصرف استامینوفن ، آنتی هیستامین ها ویا فنوتیازین ها قبل از آنفوزیون آمفوتریسین B عوارضی چون تب، تهوع ولرز ناشی از دارو را کاهش می دهند.
3- آنفوزیون وریدی آمفوتریسین B باید طی 4-2 ساعت انجام شود.
4- مصرف مقادیر کامل این دارو حتی در بیماران مبتلا به عیب کار کلیه ضروری است. با این وجود در صورت پیشرفت عیب کار کلیه بیمار باید تحت مراقبت پزشکی قرار گیرد.
5- نشت دارو به بافت های اطراف رگ ممکن است سبب بروز تحریک شدید محل تزریق گردد.
6- برای به حداقل رساندن بروز ترومبولبیت موضعی ناشی از آنفوزیون وریدی این دارو،می توان هپارین را به محلول تزریقی اضافه کرد ویا آمفوتریسین B را یک روز در میان تجویز کرد. همچنین مصرف یک روز در میان آمفوتریسین B احتمال بی اشتهایی را کاهش می دهد.
7- مقدار مصرف این دارو به یک روز در میان نباید بیش از 1/5mg/kg باشد.
2- با تزریق وریدی مقادیرکم کورتیکواستروئیدها قبل و در طی آنفوزیون وریدی آمفوتریسین B احتمال بروز واکنش های تب زا کاهش می یابد. همچنین مصرف استامینوفن ، آنتی هیستامین ها ویا فنوتیازین ها قبل از آنفوزیون آمفوتریسین B عوارضی چون تب، تهوع ولرز ناشی از دارو را کاهش می دهند.
3- آنفوزیون وریدی آمفوتریسین B باید طی 4-2 ساعت انجام شود.
4- مصرف مقادیر کامل این دارو حتی در بیماران مبتلا به عیب کار کلیه ضروری است. با این وجود در صورت پیشرفت عیب کار کلیه بیمار باید تحت مراقبت پزشکی قرار گیرد.
5- نشت دارو به بافت های اطراف رگ ممکن است سبب بروز تحریک شدید محل تزریق گردد.
6- برای به حداقل رساندن بروز ترومبولبیت موضعی ناشی از آنفوزیون وریدی این دارو،می توان هپارین را به محلول تزریقی اضافه کرد ویا آمفوتریسین B را یک روز در میان تجویز کرد. همچنین مصرف یک روز در میان آمفوتریسین B احتمال بی اشتهایی را کاهش می دهد.
7- مقدار مصرف این دارو به یک روز در میان نباید بیش از 1/5mg/kg باشد.
سیکلوپیروکس
موارد مصرف سیکلوپیروکس
Ciclopirox یک داروی ضد قارچ است که به صورت موضعی در درمان عفونت های پوستی و ناخن از جمله کاندیدیاز پوستی کاربرد دارد به علاوه جهت درمان درماتوفیتوز، پیتیریازیس ورسی کالر و درماتیت های سبورئیک و هم چنین در درمان کاندیدیاز واژن مورد استفاده قرار می گیرد.
به صورت کرم، ژل، لوسیون، محلول یا پودر و به میزان 2 بار در روز در مورد عفونت های پوستی مصرف می شود که هم به صورت پایه است و هم به صورت نمک های اولامین در فرآورده هایی محتوی 77/0% Ciclopirox پایه مصرف می شود. در مورد عفونت های ناخن Lacquer حاوی 8% Ciclopirox کاربرد دارد.
به صورت کرم، ژل، لوسیون، محلول یا پودر و به میزان 2 بار در روز در مورد عفونت های پوستی مصرف می شود که هم به صورت پایه است و هم به صورت نمک های اولامین در فرآورده هایی محتوی 77/0% Ciclopirox پایه مصرف می شود. در مورد عفونت های ناخن Lacquer حاوی 8% Ciclopirox کاربرد دارد.
عوارض جانبی سیکلوپیروکس
خارش و سوزش بعد از مصرف موضعی این دارو گزارش شده است.
فعالیت ضد میکروبی: Ciclopirox فعالیت ضد قارچی گسترده ای دارد و اکثراً کاندیدا، اپیدرموفتیون، میکروسپوروم و تریکوفیتون را مهار می کند همچنین علیه مالاسزیافورفور فعالیت می کند و دارای بعضی فعالیت های ضد باکتریایی نیز می باشد.
کاسپوفونژین
موارد مصرف کاسپوفونژین
ضد قارچ (مهار کننده سنتز گلوکان).
درمان آسپرژیلوس مهاجم در بیماران مقاوم و یا در بیماران با عدم تحمل به سایر داروها ( آمفوتریسین B، ایتراکونازول، فرم های لیپیدی آمفوتریسین B).
درمان آسپرژیلوس مهاجم در بیماران مقاوم و یا در بیماران با عدم تحمل به سایر داروها ( آمفوتریسین B، ایتراکونازول، فرم های لیپیدی آمفوتریسین B).
مکانیسم اثر کاسپوفونژین
دارو سبب مهار سنتز b(1,3)-D-glucan دیواره سلولی قارچ شده و در نتجه سبب از هم گسیختگی دیواره سلولی قارچ می شود.
عوارض جانبی کاسپوفونژین
تب، سردرد، فلبیت، تاکیکاردی، درد معده، بی اشتهایی، تهوع، اسهال، استفراغ
تداخلات دارویی کاسپوفونژین
الف- مصرف همزمان این دارو با کاربامازپین، دگزامتازون، فنی توئین، ریفامپین سبب کاهش اثر کاسپوفونگین می شود.
ب- سیکلوسپورین ممکن است سبب افزایش مشهود سطح سرمی دارو و نیز ALT شود.مصرف همزمان این دو دارو توصیه نمی شود.
ج- مصرف همزمان این دارو با تاکرولیموس سبب کاهش سطح سرمی تاکرولیموس می شود.
ایساوکونازول
موارد مصرف ایساوکونازول
یک ضد قارچ سیستمیک می باشد که در مواردی مانند آسپرژیلوس تهاجمی و موکورمایکوزیس تهاجمی در بزرگسالان استفاده می شود .
فرم های دارویی :
کپسول خوراکی ۱۸۶ میلی گرم
محلول تزریقی (IV) ۳۷۲ میلی گرم ( به صورت انفوزیون آهسته )
*این دارو با نام تجاری cresemba تولید می شود.
فرم های دارویی :
کپسول خوراکی ۱۸۶ میلی گرم
محلول تزریقی (IV) ۳۷۲ میلی گرم ( به صورت انفوزیون آهسته )
*این دارو با نام تجاری cresemba تولید می شود.
مکانیسم اثر ایساوکونازول
با مهار تبدیل لانوسترول به ارگوسترول در دیواره ی سلولی قارچ خلل ایجاد می کند و ساختار و عملکرد سلول قارچ را تضعیف می کند.
فارماکوکینتیک ایساوکونازول
دارای متابولیسم کبدی با سیستم سیتوکروم P450 می باشد . این دارو به صورت پیش دارو ساخته می شود و خون تحت هیدرولیز آن استرار به فرم فعال آن دارو تبدیل می گردد .
نیمه عمر این دارو ۱۳۰ ساعت می باشد ( طولانی اثر است ) و دفع آن نیمی از طریق مدفوع ونیمی از طریق ادرار می باشد .
این دارو در عرض دو تا سه ساعت پس از مصرف به اوج اثر بخشی می رسد .
نیمه عمر این دارو ۱۳۰ ساعت می باشد ( طولانی اثر است ) و دفع آن نیمی از طریق مدفوع ونیمی از طریق ادرار می باشد .
این دارو در عرض دو تا سه ساعت پس از مصرف به اوج اثر بخشی می رسد .
عوارض جانبی ایساوکونازول
عوارض شایع :
-تهوع ، استفراغ ، اسهال ، هایپوکالمی ، سر درد ، افزایش آنزیم های کبدی ، ادم محیطی ، تنگی نفس ، درد شکمی ، یبوست ، خستگی ، بی خوابی ، عوارض کلیوی ، درد در ناحیه کمر یا قفسه ی سینه ، کاهش اشتها ، خارش ، راش ، افت فشار خون ، اضطراب ، سوهاضمه ، تورم در ناحیه تزریق ، هایپومنیزیمپا
عوارض جدی:
-شوک آنافیلاکسی
-سندرم استیونس جانسون
-سمیت کبدی و صفراوی
-کاهش QT در نوار قلب
-تهوع ، استفراغ ، اسهال ، هایپوکالمی ، سر درد ، افزایش آنزیم های کبدی ، ادم محیطی ، تنگی نفس ، درد شکمی ، یبوست ، خستگی ، بی خوابی ، عوارض کلیوی ، درد در ناحیه کمر یا قفسه ی سینه ، کاهش اشتها ، خارش ، راش ، افت فشار خون ، اضطراب ، سوهاضمه ، تورم در ناحیه تزریق ، هایپومنیزیمپا
عوارض جدی:
-شوک آنافیلاکسی
-سندرم استیونس جانسون
-سمیت کبدی و صفراوی
-کاهش QT در نوار قلب
تداخلات دارویی ایساوکونازول
-با داروهایی که بر روی C4P3A4 اثر گذارند و داروهای مهار کننده ی OCT2 ، p-gp و داروهای القا کننده ی آنزیم C4P2B5
داروهایی که منع مصرف همزمان دارند :
-ضد ویروس هایی مانند آتازاناویر ، بوسپرویر. ، افاویرنز ، اتراویرین ، ایندیناویر و…
-بوسنتان ، باربتورات ها ، کاربامازپین ، کلرامفنیکل ، سیزاپراید ، کلاریترومایسین ، فنی توئین ، میفپریتون ، مدافینیل ، نفریسلین ، نفازودون ، پریمیدون و…
-سایر آزول ها مانند کتوکونازول ، وریکونازول ، پسوکونازول و…
داروهایی که باید از مصرف همزمان با این دارو خودداری گردد یا نیاز به مصرف داروی جایگزین ) Alternative ) این دارو می باشد :
آمیودارون ، اپرپیتانت ، کدئین ، کولسیلسین ، ارگوتامین ، اریترومایسین ، فنتالین ، هیدروکودون ، اکسی کودون ، استاتین ها ، پیموزاید ، کینیدین ، ترامادول ، تریازولام و…
داروهایی که مصرف همزمان آن ها با این دارو نیاز به پیگیری و احتیاط دارد:
آلپرازولام ، آری پیپرازول ، آتورواستاتین ، پوسیپرون ، سیلوستازول ، دفلازاکورت ، دیلیتازم ، دوستاکسل ، اپلرنون ، اتوسوکسیماد. ، متفورمین ، میدازولام ، مورفین ، نفیدیپین ، کوئیتاپین ، کینیدین ، ریپاگلیناید ، تاکرولیموس ، ترازادون ، وارفارین ، و بسیاری از داروهای دیگر …
داروهایی که منع مصرف همزمان دارند :
-ضد ویروس هایی مانند آتازاناویر ، بوسپرویر. ، افاویرنز ، اتراویرین ، ایندیناویر و…
-بوسنتان ، باربتورات ها ، کاربامازپین ، کلرامفنیکل ، سیزاپراید ، کلاریترومایسین ، فنی توئین ، میفپریتون ، مدافینیل ، نفریسلین ، نفازودون ، پریمیدون و…
-سایر آزول ها مانند کتوکونازول ، وریکونازول ، پسوکونازول و…
داروهایی که باید از مصرف همزمان با این دارو خودداری گردد یا نیاز به مصرف داروی جایگزین ) Alternative ) این دارو می باشد :
آمیودارون ، اپرپیتانت ، کدئین ، کولسیلسین ، ارگوتامین ، اریترومایسین ، فنتالین ، هیدروکودون ، اکسی کودون ، استاتین ها ، پیموزاید ، کینیدین ، ترامادول ، تریازولام و…
داروهایی که مصرف همزمان آن ها با این دارو نیاز به پیگیری و احتیاط دارد:
آلپرازولام ، آری پیپرازول ، آتورواستاتین ، پوسیپرون ، سیلوستازول ، دفلازاکورت ، دیلیتازم ، دوستاکسل ، اپلرنون ، اتوسوکسیماد. ، متفورمین ، میدازولام ، مورفین ، نفیدیپین ، کوئیتاپین ، کینیدین ، ریپاگلیناید ، تاکرولیموس ، ترازادون ، وارفارین ، و بسیاری از داروهای دیگر …
هشدار ها ایساوکونازول
موارد احتیاط :
-در صورتی که مبتلا به بدخیمی های خونی باشد تجویز این دارو با احتیاط صورت بگیرد .
-در افراد با سابقه ی کبدی با احتیاط مصرف شود
نکته: از تزریق این دارو به صورت بلوس در رگ خودداری شود . دارو باید به صورت انفوزیون حداقل در عرض ۱ ساعت تزریق گردد.
هشدارها و پیگیری
-لازم است آزمایشات خصوصا جهت بررسی عملکرد کبدی بطور دوره ای و منظم انجام شود .
-سرعت آهسته ی تزریق در صورت استفاده از فرم تزریقی رعایت شود و به علائم شوک آنافیلاکتیت دقت شود .
-به علت تداخلات بسیار زیاد داروهای ضد قارچ آزولی ، لیست مصرفی همه ی داروها و مکمل های مریض با دقت بررسی گردد.
-در صورتی که مبتلا به بدخیمی های خونی باشد تجویز این دارو با احتیاط صورت بگیرد .
-در افراد با سابقه ی کبدی با احتیاط مصرف شود
نکته: از تزریق این دارو به صورت بلوس در رگ خودداری شود . دارو باید به صورت انفوزیون حداقل در عرض ۱ ساعت تزریق گردد.
هشدارها و پیگیری
-لازم است آزمایشات خصوصا جهت بررسی عملکرد کبدی بطور دوره ای و منظم انجام شود .
-سرعت آهسته ی تزریق در صورت استفاده از فرم تزریقی رعایت شود و به علائم شوک آنافیلاکتیت دقت شود .
-به علت تداخلات بسیار زیاد داروهای ضد قارچ آزولی ، لیست مصرفی همه ی داروها و مکمل های مریض با دقت بررسی گردد.
توصیه های دارویی ایساوکونازول
موارد منع مصرف ایساوکونازول
-حساسیت به داروهای ضد قارچ خصوصا آزول ها
-سابقه ی خانوادگی بیماری های قلبی مانند familial short QT syndrome
-مصرف همزمان با داروهای القا کننده ی C4P3A4 مانند ریفامپین ، کاربامازپین ، باربیتورات ها
-حساسیت به داروهای ضد قارچ خصوصا آزول ها
-سابقه ی خانوادگی بیماری های قلبی مانند familial short QT syndrome
-مصرف همزمان با داروهای القا کننده ی C4P3A4 مانند ریفامپین ، کاربامازپین ، باربیتورات ها
ناتامایسین
موارد مصرف ناتامایسین
براي درمان التهاب و عفونت قارچي پلك، ملتحمه و قرنيه ناشي از ارگانيسم هاي حساس بكار مي رود و داروي انتخابي براي درمان التهاب قرنيه ناشي از فوزاريوم سولاني مي باشد.
مکانیسم اثر ناتامایسین
با اتصال به استرول درغشاء سلولي قارچ و تغيير درنفوذپذيري غشاء كه منجر به از دست رفتن اجزاء ضروري سلولي مي شود، اثر ضدقارچي خود را اعمال مي كند. اين دارو بر عليه قارچ هاي كانديدا، آسپرژيلوس، سفالوسپوريديم، فوزاريوم و پني سيليوم مؤثر است.
فارماکوکینتیک ناتامایسین
مصرف موضعي باعث ايجاد غلظت مؤثر در داخلCorneal storma مي شود ولي در مايع داخل سلولي غلظت مؤثر ايجاد نمي شود. جذب سيستميك ندارد.
منع مصرف ناتامایسین
در صورت حساسيت مفرط به هر يك از اجزاء دارو نبايد مصرف شود.
عوارض جانبی ناتامایسین
واكنشهاي آلرژيك (پرخوني و التهاب ملتحمه) تنها عارضه جانبي اين دارواست.
توصیه های دارویی ناتامایسین
1. تاثير اين دارو در التهاب قارچي قسمت هاي داخل چشمي اثبات نشده است.
2. عدم بهبودي التهاب قرنيه 10-7 روز بعد از درمان با نتامايسين نمايانگر مقاومت ميكروارگانيسم مي باشد. براي ادامه درمان به ارزيابي مجدد باليني و آزمايشات اضافي نياز است.
3. بيمار براي كنترل پيشرفت درمان بايد به طور مرتب به پزشك مراجعه نمايد.
4. قبل از مصرف فراورده را بايد به شدت تكان داد.
2. عدم بهبودي التهاب قرنيه 10-7 روز بعد از درمان با نتامايسين نمايانگر مقاومت ميكروارگانيسم مي باشد. براي ادامه درمان به ارزيابي مجدد باليني و آزمايشات اضافي نياز است.
3. بيمار براي كنترل پيشرفت درمان بايد به طور مرتب به پزشك مراجعه نمايد.
4. قبل از مصرف فراورده را بايد به شدت تكان داد.