دارو شناسی ( فارماکولوژی پزشکی )

انواع سورفاکتانت ها

سورفکتانت ها Surfactatnt مخفف (Surface Active Agents) به توزیع یک فاز در فاز دیگر کمک می کند. این تعریف محدود به سوسپانسیون های جامد – مایع نیست و ممکن است شامل سیستم های مایع – مایع هم بشود. هنگامی که این مواد برای پایدارسازی ذرات جامد در مایع به کار می روند به آن ها دیسپرسانت می گویند. مولکول های تشکیل دهنده سورفکتانت ها تمایل زیادی به تجمع در فصل مشترک دارند. این امر به این علت رخ می دهد که ساختار آن ها از دو بخش تشکیل شده است که یک بخش آن محلول در حلال و بخش دیگر آن نامحلول است. این مولکول ها به صورت ترجیحی به شکلی جهت گیری می کنند که بخش محلول با مایع پیوند پیدا کرده و بخش نامحلول به سطح جامد پیوند پیدا می کند.

بیشتر بخوانید

غده هیپوفیز بخشی از سیستم درون‌ریز بدن است. وظیفه‌ی اصلی این غده، ترشح هورمون‌ها به جریان خون است. غده هیپوفیز روی سایر غدد و اعضای بدن به‌ویژه روی تیروئید، اندام‌های تولیدمثل، غدد آدرنال یا فوق‌کلیوی و… هم اثر می‌گذارد؛ گاهی‌اوقات از غده هیپوفیز به‌عنوان غده رئیس هم یاد می‌کنند، زیرا در بیشتر فرایندهای بدن دخالت دارد. در این مقاله در مورد مشکلات و اختلالات غده هیپوفیز، علائم و دلایل ایجاد آن، شیوه‌ی عملکرد و توصیه‌هایی در مورد غده هیپوفیز صحبت خواهیم کرد.

بیشتر بخوانید

موارد مصرف

درمان پارکینسون

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

داروهای مهار کننده سرفه،خلط آورها،نرم کننده های مخاط و ضد احتقان بینی

انواع شربت ها

شربت آویشن (تیموس کامپاند)

خوردن شربت گیاهی آویشن در عین حال که مسکن اعصاب است، نیرودهنده نیز می‌ باشد و برای تقویت اعضای تنفس و مجاری گوارش بسیار نافع است.

شربت تین (شربت انجیر)

شربت تین (شربت انجیر) به عنوان ملین مزاج، نرم کننده سینه، بهبود دهنده سرفه و برطرف کننده ضعف کلیه مورد استفاده قرار می گیرد.

شربت زوفا

التهاب مزمن مجاری تنفسی به علت تورم و ترشح مخاطی بیش از حد است در این حالت گرفتگی مجاری تنفسی موجب انسداد بیشتر راه های هوایی شده و سـرفه و خس خس و اشکـال در تنفس به وجود می آید و به ویژه هنگام شب عارض می شود، بحران از چند دقیقه تاچند ساعت ادامـه می یابد.
زوفا یکی از مهمترین گیاهان دارویی و ادویه ای به شمار می رود. از دم کرده پیکر رویشی این گیاه برای درمان بیماری های مربوط به دستگاه تنفس مانند سرفه، سیاه سرفه، برونشیت و آسم استفاده می شود. مواد موثره این گیاه سبب افزایش فشارخون، هضم غذا و همچینین کاهش تورم می شود. زوفا اگر چه تلخ مزه است ولی به عنوان طعم دهنده مواد غذایی و همچنین در تهیه سس مورد استفاده قرار می گرد.
شربت زوفا حاوی عسل و عصاره گیاهان آویشن شیرازی، زنیان، عناب، تاجریزی، بنفشه معطر، گل ختمی، پرسیاوشان، گل گاو زبان، رازیانه، بابونه، درونج، بسفایج، ناخنک، خارخاسک می باشد.

شربت زینکلد

شربت زینکلد یک شربت گیاهی بوده و به منظور پیشگیری و درمان سرماخوردگی و آنفولانزا، تسکین سرفه ناشی از عفونت تنفسی، پیشگیری از سرایت عفونت در مدارس و مهد کودک ها و یا در سفر کاربرد داشته و برای افرادی که مکررا به سرماخوردگی مبتلا می شوند، بسیار مفید است.

ویژگی های شربت زینکلد

• پیشگیری از سرایت عفونت در مدارس، مهد کودک ها و یا سفرها
•  کاهنده شدت علائم و عفونت دستگاه تنفس فوقانی
•  رفع خستگی ناشی از عفونت های ویروسی
•  تسکین سرفه ناشی از عفونت های تنفسی
•  پیشگیری و درمان سرماخوردگی و آنفولانزا
•  تقویت کننده و محرک سیستم ایمنی بدن
•  درمان آفت های دهانی
•  خلط آور گیاهی

شربت سیموسپان

شربت سیموسپان بعلت داشتن آویشن دارای خاصیت ضد سرفه است و باعث تسکین آن می‌شود، همچنین فاقد عوارض جانبی می‌باشد. عشقه موجود در این محصول به عنوان یک داروی خلط آور و کاهنده التهاب مجاری تنفسی عمل می‌کند و بعلت وجود عسل دارای خاصیت ضد ویروسی و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌باشد.

ویژگی های شربت سیموسپان سیمرغ

• گشاد کننده مجاری تنفسی و کمک به رفع تنگی نفس و موثر در برونشیت
• تقویت سیستم ایمنی به واسطه وجود عسل در این محصول
• درمان سرفه سرماخوردگی و تسکین دهنده گلو
• حاوی عصاره آویشن، گیاه عشقه وعسل
• محصولی موثر و بی خطر برای کودکان
• برطرف کننده التهاب مجاری تنفسی
• ضدعفونی کننده مجاری تنفسی
• خلط آور و رقیق کننده خلط
•  کاهش و تسکین سرفه

خلط در گلو و سینه یا پشت بینی جمع و روی هم انباشته می‌شود، و اغلب از طریق سرفه کنده و خارج می‌شود.

وجود خلط با تب، احساس ضعف، تنگی نفس، آبریزش بینی، سرفه های مداوم، و نیاز مبرم به صاف کردن سینه بروز پیدا می‌کند.

خلط حاوی ویروس، باکتری، یا سلول‌های التهابی است که در واکنش به عفونت تولید می‌شوند. علاوه بر بعضی عفونت‌ها مانند برونشیت، آنفولانزای معمولی، و سرماخوردگی، واکنش های آلرژیک نسبت به تحریک کننده‌ها نیز می‌تواند خلط تولید کند،‌ مانند تارهای صوتی آسیب دیده، تب یونجه و آسم، و مصرف بیش از حد سیگار.

مبارزه برای درمان خلط گلو مبارزه‌ای بی‌پایان به نظر می‌رسد و به طرز باورنکردنی خسته کننده است. اما، با وجود این چند درمان طبیعی مفید و درمان خانگی وجود دارد که بدون هیچ گونه عارضه جانبی به درمان این ناراحتی کمک می‌کنند.

در این مقاله، بعضی از بهترین توصیه‌ها در مورد درمان خلط گلو را به شما معرفی می‌کنیم که اثبات شده است برای بزرگسالان به نحو موثری عمل می‌کند و علائم را کاهش می‌دهد و این ناراحتی را برطرف می‌کند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

دگزامتازون مشتق فلوئور متیل پردنیزدلون با خواص گلوكونئوژنیكی، ضد التهابی و ضد شوك قوی می‌باشد. هورمونهای استروئیدی در پلاسما عمدتاً به آلبومین متصل می‌شوند و پروتئین را منتقل می كنند (در مورد كورتیزول، آلفاگلوبولین ترانسكورتین نامیده می‌شود).

این مجموعه استروئیدها را از سلولهای استروئیدی آزاد می‌كند. داخل سلول، استروئیدها با گیرنده پروتئینی اختصاصی آن واكنش می‌دهد و یكسری تغییرات را تحمل می‌كند. در میان هسته مجموعه به پروتئین كروماتین و DNA متصل می‌شود. در این شرایط سنتز پروتئین‌ها توسط عملی كه mRNA را انتقال می‌دهد تحت تاثیر قرار می‌گیرد، شاید بخاطر متوقف كردن اثر مجموعه برروی قسمتی از ژنوم كه ناشی از تولید آنزیم‌های دخیل در گلوكونئوژنز و گلیكوژنز می‌باشد. در آدرنال تولید آنزیم‌هایی كه نورآدرنالین را به آدرنالین تبدیل می كنند توسط كورتیكوستروئیدها انجام می‌گیرد.

در بافت‌های دیگر مثلاً پوست، كورتیكوئیدها باعث كاهش تولید DNA و تقسیم سلولی می‌شوند.

فارماكوكینتیک دگزامتازون

دگزامتازون پس از تجویز به روش عضلانی سریعا جذب می‌شود و به پروتئین‌های خاصی از پلاسما (آلفاگلوبولین) به نام ترانسكورتین متصل می‌گردد، كه این اتصال قابل برگشت می‌باشد. نیمه عمر پلاسمایی این دارو 3 تا 4/5 ساعت است. دگزامتازون به سرعت در كبد متابولیزه و به متابولیت‌های غیر فعال تبدیل می‌شود. دفع متابولیت‌های حاصله از طریق كلیه‌ها انجام می‌گیرد.

موارد مصرف دگزاکوئید

دگزامتازون برای درمان كتوز (استونمی)، واكنش‌های ازدیاد حساسیت، حالات شوك واسترس، التهاب وتروسینوس‌های و تری(Synovitis)، التهاب مفاصل (Arthritis)، واكنشهای التهابی پوست، تسریع در عمل زایمان به ویژه هنگامی كه زایمان تاخیر دارد بكارمی‌رود.

مقدار وروش مصرف دگزاکوئید

گاو:

1- برای القاء زایمان: 20 تا 30 میلی‌گرم معادل 5 تا 7/5 میلی لیتر برای هر دام هر 24 ساعت به روش عضلانی

2- بعنوان ضدالتهاب: 0/02 تا 2 میلی‌گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت به روش وریدی یا عضلانی

3- درمان كتوز: 5 تا 20 میلی‌گرم معادل 1 تا 4 میلی لیتر برای هر دام هر 24 ساعت به روش عضلانی

4- درمان شوك: 4 تا 6 میلی‌گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن به روش عضلانی یا وریدی

اسب:

1- به عنوان ضد التهاب: 0/01 تا 0/2 میلی‌گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت به روش عضلانی یا وریدی

2- درمان شوك: 0/5 تا 2 میلی‌گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن به روش عضلانی یا وریدی

سگ و گربه:

0/125 تا 1 میلی‌گرم به ازای هر دام به روش عضلانی

موارد منع مصرف دگزامتازون

مصرف دگزامتازون در حیوانات آبستن بخصوص در ماه‌های آخر آبستنی ممنوع است.

مصرف این دارو در موارد زخم‌های قرنیه، دیابت ملیتوس، بالا بودن فشارخون، نارسایی‌های كلیوی و قلبی ممنوعیت دارد.

در موارد حساسیت به این دارو تجویز آن ممنوع است.

تجویز این دارو در بیماریهای قارچی و ویروسی توصیه نمی‌شود.

عوارض جانبی:

استفاده از دگزامتازون با مقادیر بالا سبب مهار فعالیت آدرنوكورتیكال می‌شود. استفاده از دگزامتازون در اسب تحت شرایط مشخصی با بروز لنگش همراه بوده است كه احتمالا به خاطر افزایش واكنش عروق به آمین‌های بیوژنیك می‌باشد.

تداخل دارویی دگزاکوئید

اریترومایسین اثر كورتیكوستروئیدها را احتمالا از طریق تداخل در متابولیسم كورتیكوستروئیدها افزایش می‌دهد. استفاده همزمان دگزامتازون با داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی ممكن است سبب افزایش احتمال بروز زخم‌های گوارشی شود. از مصرف دگزامتازون در دام‌هایی كه با واكسن‌های زنده تخفیف حدت یافته و اكسینه شده‌اند باید خودداری شود. استروژن‌ها ممكن است اثرات دگزامتازون را تقویت كنند .

به گزارش ايرنا، دگزامتازون كه در زبان عاميانه به آن دگزا نيز گفته مي شود از داروهايي است كه در اشكال مختلف خود از جمله شربت، قرص، آمپول، پماد و محلول ها يكي از پر كاربرد ترين داروهاست و در نتيجه ابهامات و سوالات هم پيرامون آن زياد است.

دگزامتازون يك دارو از دسته كورتيكو استروئيدها است از داروهاي معروف ديگر اين دسته مي توان به بتامتازون، كورتيزون، پردنيزولون و هيدروكورتيزون اشاره كرد.

كورتيكو استروئيدها يا همان كورتون ها داراي اثرات گسترده اي در قسمت هاي مختلف بدن هستند كه اين اثرات گسترده همان طور كه مي توانند در درمان طيف زيادي از بيماري ها مفيد باشند مي توانند عوارض جانبي زيادي هم بجا بگذارند.
دگزامتازون اشتها را زياد مي كند علاوه بر آن از طريق ايجاد تورم در بدن فرد را چاق مي كند در حقيقت يكي از عوارض استفاده زياد از كورتون ها، ايجاد تورم تدريجي در بدن و افزايش ميزان چربي است كه باعث پف كردن فرد شده و يا علامتي بنام ماه رخ يعني گرد و پف كرده شدن صورت مي شود در نتيجه بيمار احساس مي كند كه چاق و قوي بنيه شده اما حقيقت اينكه تمام كورتون ها در استفاده مكرر باعث تحليل رفتن عضلات و پوكي استخوان مي شوند.

در حقيقت دگزامتازون بدن را به يك پفك شبيه مي كند و اثر آنها در سرما خوردگي ها باعث سركوب واكنش هاي ايمني مي شود و در نتيجه با پوشاندن علائم بيماري، چندان مقاومتي در مقابل اين ويروس نمي كند.
در سرما خوردگي ها همراه با عفونت باكتريايي مثلا انواع تب يا گلو درد چركي با سركوب ايمني بدن، براي باكتري ها فرصتي را براي سازماندهي نيروها و تكثير فراهم مي كند و در نتيجه ممكن است چند روز بعد منجر به شعله ور شدن بيماري و حتي ايجاد عفونت هاي شديد تنفسي شود.

يك پزشك عمومي در اين باره معتقد است: دگزامتازون يك دارو از دسته كورتيكو استروئيد هاست، كورتيكو استروئيدها يا همان كورتون ها داراي اثرات گسترده اي در قسمت هاي مختلف بدن هستند كه اين اثرات گسترده همانطور كه در درمان طيف زيادي از بيماري ها مفيد هستند مي توانند عوارض جانبي زيادي هم به جا بگذارند.

دكتر سميه تمي گفت: دگزامتازون اشتها را زياد مي كند علاوه بر آن از طريق ايجاد تورم در بدن فرد را چاق مي كند در حقيقت يكي از عوارض استفاده زياد از كورتون ها ايجاد تورم تدريجي در بدن و افزايش ميزان چربي است كه باعث پف كردن بدن به ويژه صورت فرد شده و يا علامتي به نام ماه رخ (يعني گرد و پف كرده شدن صورت) مي شود در نتيجه بيمار احساس چاقي و قوي بنيه شدن مي كند اما در حقيقت استفاده مكرر از كورتون ها باعث تحليل رفتن عضلات و پوكي استخوان ها مي شوند.
وي يادآور شد: دگزا عمدتا به 2 صورت قرص و آمپول يافت مي شود كه آمپول آن به شكل 10 ميلي گرم و قرص آن نيم ميلي گرم است كه آمپول آن خيلي قوي تر از قرص است اين دارو جز كورتون هايي است كه التهاب بدن را كم مي كند و در كنار آن عوارضي دارد.
به گفته وي، مي توان گفت نه جز داروهاي خطرناك و نه بي خطر است ولي استفاده در دراز مدت باعث پوكي استخوان شديد مي شود و در صورت صلاح ديد پزشك در برخي موارد مي توان با قبول عوارض جانبي آن از اين دارو استفاده كرد مصرف خودسرانه به ويژه در در دوران حاملگي كاملا ممنوع است زيرا شايد باعث سركوب غده فوق كليه در جنين شود.
دكتر تمي با اشاره به اينكه اين دارو اثرات قوي روي بيماري دارد و در مواردي نيز باعث بهبودي مي شود، تاكيد كرد: از جمله عوارض درماني آن از بين بردن التهابات پوستي، براي بهبود بيماري هايي نظير آسم، روماتيسم و به خصوص آلرژي هاي فصلي و سرما خوردگي ها از آن استفاده مي شود اما عوارض جانبي آن را نيز نبايد از نظر دور داشت.

وي عوارض جانبي استفاده از اين دارو را در مصرف خوراكي يا تزريقي سرخوشي، عوارض گوارشي، تشديد عفونت ها، بي خوابي، پوكي استخوان، افزايش قند در بيماران ديابتي، ضعف ايمني، اختلالات هورموني (نظير پرمويي، اختلال عادت ماهانه) اتساع شكم و گرد شدن صورت، گر گرفتگي صورت، اختلال آنزيم هاي كبدي، تحليل عضلاني، چرب شدن پوست و تشديد آكنه، تغييرات روحي و در مصرف موضعي به شكل پماد و قطره و محلول، تحليل رفتن پوست در استفاده دراز مدت، لكه افتادن روي پوست و خشكي پوست و تشديد عفونت هاي قارچي برشمرد.

اين پزشك با توجه به عوراض مصرف اين داروها تاكيد كرد: گاهي افراد بدون اطلاع از اثرات منفي اين دارو براي افزايش وزن و اشتها از آن استفاده مي كنند كه مصرف خودسرانه و زياده از حد آن باعث پف كردن صورت و قسمت هايي از بدن و چاقي كاذب مي شود، به اين افراد توصيه مي شود با توجه به عوارضي كه دارد حتي الامكان مصرف اين دارو را حذف كنند.
دكتر تمي در رابطه با اينكه آيا تجويز اين دارو ضرورت دارد، گفت: به علت عوارض اين دارو مي توان از داروهاي جايگزين مانند هيدروكورتيزون براي درمان بعضي بيماري ها مانند سرما خوردگي استفاده كرد زيرا عوارض آن كمتر از دگزا است اما پزشكان تا حد امكان از تجويز اين دارو پرهيز كنند با اين حال ما هيچ محدوديتي براي منع استفاده از اين دارو نداريم و بعضي از بيمار ي ها هستند كه به ناچار بايد از دگزا براي درمان آنها استفاده كرد البته اين دارو خطر مرگ ندارد اما عوارض جانبي آن نيز كمتر از مرگ تدريجي بدن نيست.

وي اضافه كرد: اين دارو هيچ وقت قدم نخست براي درمان نيست و مي توان از داروهاي جايگزين استفاده كرد ضمن اينكه مصرف آن بدون تجويز پزشك توصيه نمي شود ضمن اينكه قبل از مصرف بايد با پزشك خود مشورت كنيد.
دكتر تمي نكاتي را كه افراد هنگام مصرف اين دارو رعايت كنند را اعلام كرد و افزود: در صورت ابتلا به بيماري هايي نظير عفونت هاي قارچي، ناراحتي هاي انگلي، سل، آبله مرغان، ديابت، زخم معده، ناراحتي قلبي، افزايش فشار خون و اختلالات كبدي و كليوي مصرف اين دارو بايد قطع شود.

وي گفت: براي به حداقل رساندن تحريك هاي گوارشي اين دارو اگر به صورت قرص استفاده شود مصرف آن حتما همراه با غذا باشد و استفاده همزمان با الكل ممكن است سبب افزايش اثرات دارو گردد همچنين در درمان دراز مدت ممكن است محدوديت مصرف سديم و كالري و همچنين افزايش مصرف مكمل پتاسيم و پروتئين نياز باشد.

وي يادآور شد: در افراد ديابتي ممكن است در ميزان قند خون تاثير بگذارد بنابراين در طي مصرف دارو قند خون توسط پزشك معالج كنترل شود، معاينه چشم در طول درمان دراز مدت به طور مرتب بايد انجام گيرد در صورت بروز عفونت ها يا ضايعات جدي بايد احتياط كرد.

دگزامتازون و داروهاي مشابه آن از دسته كورتون‌هايي هستند كه در ايران چندين برابر كشورهاي پيشرفته مورد استفاده مردم قرار مي‌گيرند اين دارو قوي‌ ترين دارو و يكي از طولاني اثرترين انواع كورتون است.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

3-درمان جایگزینی

عوارض جانبی مصرف طولانیمدت کورتیکواستروئیدهاعبارتند از:

قرص و داروهای تجویز شده برای بیماری‌های قلبی

معمول‌ترین داروی قلب عبارتند از:

بازدارنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)

آنژیوتانسین، هورمونی است که باعث تنگ یا کوچک شدن رگ‌های خونی می‌شود. در این حالت فشار خون شخص بالا می‌رود. با کاهش سطح آنژیوتانسین، رگ‌ها بزرگ‌تر (یا گشادتر) می‌شود. خون در رگ‌های بزرگ شده راحت‌تر جریان یافته و فشار خون پایین می‌آید. پزشکان برای مبتلایان به فشار خون بالا یا نارسایی قلبی، که در آن، خون به اندازه رفع نیاز به بدن پمپاژ نمی‌شود، یک بازدارنده ACE تجویز می‌کند. این داروها در مراقبت‌های بعد از حمله قلبی نیز نقشی حیاتی دارند. بنازپریل (لوتنسین)، رامیپریل (آلتاس) و کاتوپریل (کاپوتن) نمونه‌هایی از این داروها هستند.

بازدارنده‌های/مسدود کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین ۲ (ARBها)

از ARB برای کاهش فشار خون در افراد مبتلا به نارسایی قلبی استفاده می‌شود. ARBها مقدار برخی مواد شیمیایی که باعث تنگ شدن رگ‌های خونی می‌شوند را، کاهش می‌دهند تا خون راحت‌تر در بدن جریان یابد. آن‌ها، همچنین مقدار برخی مواد شیمیایی که باعث تجمع نمک و مایعات در بدن می‌شوند را هم کاهش می‌دهند. پزشکان این داروها را برای بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب و فشار خون بالا تجویز می‌کنند. لوزارتان (کوزار) و والسارتان (دیووان) نمونه‌هایی از ARBها هستند. شواهد نشان داده‌اند که ARBها هم مثل بازدارنده‌های ACE، برای بهبودی بیماران پس از حمله قلبی بسیار مفید هستند.

بازدارنده آلدوسترون

اپلرنون (اینسپرا) و اسپیرونولاکتون (آلداکتون) و اپلرنون، مُدِرهای نگهدارنده پتاسیم هستند. می‌توان آن‌ها را برای کاهش تورم و تجمع مایعات ناشی از نارسایی قلبی تجویز کرد. مدرها باعث می‌شوند که کلیه‌ها آب و نمک اضافی موجود در بافت‌ها و خون را از طریق ادرار تخلیه کنند. این داروها، آن دسته از علائم نارسایی قلبی که با وجود استفاده از درمان‌های دیگر، هنوز هم باقی مانده‌اند را بهبود می‌بخشند. آن‌ها از طریق مسدود کردن گیرنده‌های یک ماده شیمیایی (آلدوسترون) در بدن، که باعث تجمع نمک و مایعات می‌شود، از قلب محافظت می‌کنند. از این دارو برای درمان بیماران مبتلا به انواع به‌خصوصی از نارسایی قلبی شدید استفاده می‌شود.

داروهای ضدپلاکتی

داروهای ضدپلاکتی پس از بروز برخی مشکلات قلبی مثل یک حمله قلبی تجویز می‌شوند. پزشکان، همچنین از آن‌ها برای افرادی که در سرخرگ‌هایشان تجمع پلاک وجود دارد استفاده می‌کنند تا از دچار شدن آن‌ها به حمله قلبی جلوگیری کنند. افرادی که ضربان قلب نامنظمی دارند، مثل مبتلایان به فیبریلاسیون دهلیزی نیز می‌توانند داروهای ضدپلاکتی مصرف کنند زیرا آن‌ها به شدت در معرض دچار شدن به لخته‌های خونی قرار دارند. آسپرین، کلوپیدوگرل (پلاویکس) و پراسوگرل (افینت) نمونه‌هایی از داروهای ضدپلاکتی هستند.

مسدودکننده‌های بتا

مسدودکننده‌ای بتا، طیف گسترده‌ای از داروهای مورد استفاده برای درمان بیماری عروق کرونری قلب هستند. اگرچه این داروها برخی اهداف و وظایف مشترک دارند، اما می‌توانند به طرق متفاوتی از آرتیمی‌های قلبی جلوگیری کنند. وظیفه اصلی مسدودکننده‌های بتا، هدف قرار دادن گیرنده‌های بتای قلب است. آن‌ها از بروز تأثیرات آدرنالین (اپینفرین) جلوگیری کرده و به این وسیله عملکرد قلب را بهبود می‌دهند. مسدودکننده‌های بتا می‌توانند با کنترل ضربان قلب از بالا رفتن سرعت ضربان آن جلوگیری کنند. آن‌ها به پیشگیری از حملات قلبی کمک کرده و همچنین از تکرار حملات قلبی جلوگیری می‌کنند. پزشکان مسدودکننده‌های بتا را برای درمان فشار خون بالا، نارسایی قلبی، درد قفسه سینه و آریتمی‌ها تجویز می‌کنند. متوپرولول (لوپرسور)، لابتالول (تراندات) و پروپرانولول (ایندرال) نمونه‌هایی از مسدود کننده‌های بتا هستند.

مسدودکننده‌های کانال کلسیم

مسدودکننده‌های کانال کلسیم می‌توانند با تأثیرگذاری بر عملکردها و بخش‌های مختلف بدن، به بهبود علائم عارضه یا عارضه‌هایی که شخص به آن دچار است کمک کنند. کلسیم چندین نوع تأثیر روی بدن دارد؛ برای مثال محرک انقباضات قلب است. با کاهش میزان این انقباضات که کلسیم محرک آن‌ها است، رگ‌های خونی شل می‌شوند و سپس فشار خون پایین می‌آید. پزشکان مسدود کننده‌های کانال کسیم را برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا، درد سینه و آریتمی‌های قلب تجویز می‌کنند. آملودیپین (نورواسک)، دیلتیازم (کاردیزم) و نیفدیپین (پروکاردیا) نمونه‌ای از این داروها هستند.

اگر سایر داروها نتوانند فشار خون را پایین بیاورند، از مسدودکننده‌های کانال کلسیم برای کنترل فشار خون بالا و درمان نارسایی قلب ناشی از آن استفاده می‌شود. همچنین، از انواع به‌خصوصی از مسدودکننده‌های کانال کلسیم برای انواع خاصی از نارسایی‌های قلبی استفاده می‌شود.

در گروه نیترات ها می توان به داروهای زیر اشاره داشت:

داروهای کاهش دهنده کلسترول

کلسترول، اعصاب را عایق می‌کند و همچنین به بدن کمک می‌کند تا سلول‌های جدید تولید کرده و هورمون بسازد. تجمع کلسترول در رگ‌های خونی باعث تشکیل پلاک و تنگ شدن این رگ‌ها می‌شود. پس از مدتی این پلاک شکسته شده و رگ‌های خونی را مسدود می‌کند، خصوصاً اگر اطراف محل شکستگی پلاک یک لخته خونی شکل بگیرد. موارد زیر نمونه‌هایی از داروهای کاهش دهنده کلسترول هستند. که البته، شواهد نشان داده برخی از این داروها خطر مرگ ناشی از بیماری عروق کرونر را نیز کاهش می‌دهند:

• استاتین‌ها: آتورواستاتین (لیپیتور)، پراواستاتین سدیم (پراواکول) و سیمواستاتین (زوکور)
• بایل اسید رزین‌ها: کلستیرامین (کوئستران)
• بازدارنده‌های جذب کسترول: ازتیمی (زتیا)
• مشتقات اسید فیبریک: فنوفیبرات (تریکور)
• اسید نیکوتین: نیاسین (نیاکور، نیکولار)

بعضی از افراد برای کلسترول بالا زمینه ژنتیکی دارند. این افراد برای کاهش احتمال ابتلایشان به تصلب شرایین، علاوه بر یک رژیم غذایی سالم‌تر به داروهایی مثل استاتین‌ها نیاز دارند.

داروهای دیژیتال

این داروها شدت انقباضات قلب را افزایش می‌دهند. افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر هم می‌توانند از این داروها استفاده کنند، هر چند که معمولاً آن‌ها برای انواع دیگر بیماری‌های قلب، مثل کاردیومیوپاتی، تجویز می‌شوند. قلب می‌تواند با پمپاژ شدیدتر، در هر ضربان مقدار بیشتری از خون را به بدن برساند.‌ داروهای دیژیتال برای درمان بیمارانی تجویز می‌شود که بازدارنده‌های ACE و مدرها، کمکی به آن‌ها نمی‌کنند. این داروها، افرادی که ضربان قلب نامنظمی دارند، مثل مبتلایان به فیبریلاسیون دهلیزی، را نیز درمان می‌کنند. دیگوکسین (لانوکسین) نمونه‌ای از این داروها است.

درمان اینوتروپیک

از درمان اینوتروپیک جهت تحریک یک قلب آسیب‌دیده یا ضعیف برای پمپاژ شدیدتر خون به سراسر بدن استفاده می‌شود. این نوع درمان به انقباضات نیرومندتر عضلات قلب کمک کرده و همچنین رگ‌های خونی منقبض شده را شل می‌کند تا خون بتواند راحت‌تر در رگ‌ها جریان پیدا کند. درمان اینتروپیک به ریتم ضربان قلب هم سرعت می‌دهد.‌

نیترات‌ها

نیترات‌ها، رگ‌های خونی را گشاد می‌کنند تا خون راحت‌تر از آن‌ها عبور کند. پزشکان، آن‌ها را برای درمان درد سینه (آنژین) و کاهش علائم نارسایی قلبی تجویز می‌کنند. نسیریتاید (ناترکور) و هیدرالازین (آپرسولین) نمونه‌هایی از نیترات‌ها هستند. بیمار، نیترات‌ها را به شکل یک تزریق درون وریدی، پماد، قرص‌های زیرزبانی با عملکرد سریع یا یک قرص معمولی دریافت می‌کند.

پتاسیم یا منیزیم

پتاسیم و منیزیم دو ماده معدنی هستند که در زمان افزایش ادرار ناشی از مصرف داروهای مدر به شدت از دست می‌روند. کمبود میزان این دو ماده در بدن باعث غیرطبیعی شدن ریتم ضربان قلب می‌شود. برخی بیماران بنا به توصیه پزشک، آن‌ها را به صورت مکمل مصرف می‌کنند.

بازدارنده‌های پروپروتئین کانورتاز سابتیلین/ککسین نوع ۹ (PCSK9)

این بازدارنده‌ها کلاس جدیدی از داروهای کاهش دهنده کلسترول هستند که از آن‌ها برای بیمارانی استفاده می‌شود که نمی‌توانند کلسترولشان را از طریق رژیم غذایی و مصرف استاتین‌ها کنترل کنند. این داروها، پروتئین PCSK9 که توانایی کبد در حذف کلسترول-DLD از خون را کاهش می‌دهد، متوقف می‌کنند. با این کار مقدار کلسترول-DLD مضر موجود در جریان خون تا حد زیادی پایین می‌آید.

داروهای گشاد کننده عروق

این داروها از طریق شل کردن رگ‌های خونی، که باعث جریان یافتن راحت‌تر خون در بدن می‌شود، نارسایی قلبی را درمان کرده و فشار خون بالا را کنترل می‌کنند. گشاد کننده‌های عروق برای بیمارانی تجویز می‌شوند که نمی‌توانند از بازدارنده‌های ACE استفاده کنند.

وارفارین

وارفارین به جلوگیری از تشکیل لخته در خون کمک می‌کند. این دارو برای کسانی که بدنشان لخته‌های خونی می‌سازد یا کسانی که مبتلا به عارضه‌ای هستند که لخته‌های خونی ناخواسته را افزایش می‌دهد، تجویز می‌شود. وارفارین لخته‌های خونی را حل نمی‌کند؛ بلکه لخته‌های خونی به مرور زمان خودبه‌خود حل می‌شوند. وارفارین از تشکیل لخته‌های جدید جلوگیری می‌کند.

کاهش وزن برای قلب مفید است، اما داروهای مورد استفاده برای این کار می‌توانند تأثیر معکوسی در این زمینه داشته باشند. داورهای کاهش وزن با بالا بردن متابولیسم، باعث بالا رفتن ضربان قلب و در نتیجه نامنظم شدن ضربان قلب می‌شوند. برای میلیون‌ها نفر از مبتلایان به اضافه وزن شدید، مصرف یک قرص برای رسیدن به یک وزن سالم در کوتاه‌ترین زمان گزینه جذابی به نظر می‌رسد. اما عوارض قرصهای لاغری می‌تواند باعث ایجاد تغییرات خطرناکی در ریتم ضربان قلب بسیاری این از افراد شود.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

کم‌خونی

کم‌خونی (آنمی) به حالتی اطلاق می‌شود که بدن‌ قادر به ساختن گلبول قرمر کمی است یا مقدار هموگلوبین موجود در این سلول‌ها بسیار کم باشد. متداول‌ترین نوع کم‌خونی، کم‌خونی فقر آهن نام دارد و معمولا ناشی از مصرف ناکافی آهن در رژیم غذایی است. به مردان بالغ و زنان یائسه توصیه می‌شود روزانه حداقل ۸ میلی‌گرم آهن مصرف کنند. این مقدار در زنان بالغ غیریائسه به ۱۸ میلی‌گرم در روز می‌رسد. همچنین صرف غذاهای سرشار از ویتامین C به جذب بهتر آهن از مواد غذایی کمک می‌کند. زنان حداقل به روزی ۷۵ میلی‌گرم و مردان به ۹۰ میلی‌گرم ویتامین C نیاز دارند.

افزایش پلاکت خون با رژیم غذایی و مکمل ها

پلاکت خون، اجزای کوچک مسطحی است که در خون وجود دارد و از بقیه سلول های خونی بسیار کوچک تر است. این ساختارها حاوی آنزیم هایی هستند که باعث انعقاد خون می شوند و وظیفه اصلی آنها جلوگیری از خون ریزی و خارج شدن گلبول قرمز از داخل رگ است. همچنین غیر از کنترل انعقاد خون، از میزان پلاکت برای بررسی روند بهبود نارسایی مغز استخوان و بیماری های خونی هم استفاده می شود.

پلاکت خون باید بین ۱۵۰ هزار تا ۴۰۰ هزار در هر میلی متر مکعب خون برای بزرگسالان باشد. البته پلاکت خون در کودکان و نوزادان کمی بیشتر است. زمانی که پلاکت زیر ۵۰ هزار و یا این که بیشتر از یک میلیون باشد، اتفاق غیر طبیعی رخ داده است و حتما باید به آن توجه شود.

وقتی تعداد پلاکت های خون کم است، علائمی از قبیل خستگی، کبودی آسان، و لکه های ناشی از خون ریزی را روی پوست مشاهده می کنید. تعداد پایین پلاکت ها تحت عارضه ای به نام ترومبوسیتوپنی Thrombocytopenia شناخته می وشد.

برخی از عفونت ها، لوسمی، روند درمان سرطان، مصرف الکل، سیروز کبدی، بزرگ شدن طحال، بیماری های خود ایمنی و برخی از داروها می توانند منجر به ایجاد ترومبوسیتوپنی شوند.

با یک آزمایش خون ساده می توان این عارضه را تشخیص داد. اگر شما ترومبوسیتوپنی خفیف داشته باشید، می توانید از طریق دریافت رژیم غذایی سالم و برخی مکمل  ها، میزان پلاکت ها را افزایش دهید. با این حال اگر این عارضه شدید باشد، نیاز به درمان های جدی تر مطرح می شود:

بالا بردن پلاکت خون با ویتامین ب 12

ویتامین  B12 به حفظ سلول های خونی شما کمک می کند. کمبود ویتامین ب 12 با شمارش کم پلاکت ها همراه است. بهترین منابع ویتامین ب 12 عبارتند از جگر، سیب زمینی، تخم مرغ. این ویتامین در منابع لبنی مانند شیر و پنیر نیز یافت می شود. برخی مطالعات نشان می دهند که شیر گاو می تواند با تولید پلاکت مرتبط باشد.

نقش گلبول‌های قرمز در بدن چیست؟

گلبول‌های قرمز شکل دیسکوئیدی داشته و اصطلاحا مقعرالطرفین هستند. این شکل خاص به این دلیل است که گلبول‌های قرمز بتوانند به راحتی از مویرگ‌های بسیار نازک و باریک  عبور کنند و در محل تجمع پیدا نکرده و موجب ایسکمی نشوند.

گروه خونی افراد توسط همین گلبول‌های قرمز و براساس آنتی‌ژن‌های موجود در سطح آنها تعیین می‌شود.

یکی دیگر از نقش‌های مهم گلبول های قرمز که تقریبا مهم‌ترین نقش‌ آنها محسوب می‌شود اکسیژن‌رسانی به سلول‌ها است. در واقع گلبول‌های قرمز اکسیژن را در ریه از آلوئول‌های ریه تحویل می‌گیرند و به قلب برمی‌گردند. سپس قلب نیرویی به خون وارد کرده و آن را در تمام بدن منتشر می‌کند. این گلبول‌های قرمز از طریق مویرگ‌ها خود را به نزدیکی تمام سلول‌های بدن می‌رسانند و اکسیژن را به آنها تحویل داده و از طرفی مواد دفعی آنها از جمله دی‌اکسیدکربن را تحویل می‌گیرند. سپس دوباره به قلب بازمی‌گردند و از آنجا قلب آنها را به سمت ریه ها پمپ می‌کند. بعد از این که این گویچه‌های قرمز به ریه رفتند دی‌اکسیدکربن خود را با اکسیژن تعویض می‌کنند و دوباره چرخه از سر گرفته می‌شود.

گلبول‌های سفید چه نقشی در بدن دارند؟

گلبول‌های سفید یا لکوسیت‌ها خود به دو دسته گرانولوسیت‌ها و آگرانولوسیت‌ها تقسیم می‌شوند. گرانولوسیت‌ها شامل نوتروفیل، بازوفیل، ائوزینوفیل هستند و آگرانولوسیت‌ها شامل لنفوسیت‌ها و مونوسیت‌ها می‌شوند. وظایف هر کدام از این سلول‌ها با دیگری متفاوت است اما وجه مشترک همه این‌ها، دفاع از بدن در برابر عوامل بیگانه است. ولی اینکه در مقابل کدام یک از آنها چه زمانی وارد عمل می‌شوند تفاوت‌هایی وجود دارد. مثلا ائوزینوفیل‌ها در عفونت‌های انگلی و آلرژی‌ها وراد عمل می‌شوند. و کار نوتروفیل‌ها محافظت از بدن در برابر باکتری‌هاست.

لنفوسیت‌ها خود به دو دسته لنفوسیت‌های  B و لنفوسیت‌های ‌T تقسیم می‌شوند که انواع  B در ایمنی هومورال که نیاز به ساخت آنتی‌بادی یا پادتن هست، وارد عمل می‌شوند و انواع T در ایمنی سلولی مثلا در آلودگی‌های ویروسی یا سرطان‌ها و تومورها شروع به ایفای نقش خود می‌کنند.

عوارض و علایم تغییرات سلول‌های تشکیل‌دهنده‌ خون

افزایش بیش از حد سلول‌های خونی را پلی‌سایتمی‌ورا می‌نامند. در این صورت افراد اصطلاحا دچار پرخونی می‌شوند. ممکن است این افراد صورت گرگرفته‌ا و احساس سرگیجه به دلیل غلیظ بودن بیش از حد خون داشته باشند. این افراد باید با فاصله زمانی‌هایی کوتاه‌تر از سایرین fast خون انجام دهند تا اندکی از غلظت خونشان کاسته شود. (Fast خون به معنی خارج کردن خون از بدن است و تفاوت آن با اهدا خون در این است که این خون دور ریخته می‌شود و دوباره به فرد دیگری اهدا نمی‌شود.)

کاهش گلبول‌های قرمز خون، آنمی یا کم‌خونی نامیده می‌شود که آنمی نیز به انواع بسیار متنوعی تقسیم‌بندی می‌شود. ولی به طور کلی فرد علایمی همچون ضعف، بی‌حالی، رنگ‌پریدگی، خستگی زودرس و خونریزی‌های زیاد (در خانم‌هایی که در سنین باروری هستند) را ایجاد می‌کنند. علت بروز این علايم در آنمی مشخصا اکسیژن‌رسانی ناکافی به سلول‌هاست.

کاهش گلبول‌های سفید خون که در بعضی بیماری‌ها همچون HIV حادث می‌شود نیز امری مخاطره‌انگیز است. این مشکل سبب ضعیف شدن سیستم ایمنی می‌شود. بنابراین بدن نمی‌تواند در مقابل عوامل بیگانه به خوبی از خود دفاع کند. درنتیجه این افراد با ورود کمترین میزانی از میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا به بدنشان، مبتلا به بیماری می‌شوند.

همان طور که گفتیم در بیماری ایدز (HIV) نوع خاصی از سلول‌های ایمنی (T Cell) آسیب می‌بینند و تعدادشان به شدت کاهش می‌یابد بنابراین این افراد به انواع بیماری‌های عفونی (باکتریایی، قارچی، ویروسی و…) مبتلا می‌شوند و در نهایت نیز به دلیل همین بیماری‌ها جان خود را از دست می‌دهند.

در سرطان‌های خونی همچون لنفوم تعداد لنفوسیت‌ها به دلیل تکثیر بی‌رویه‌ آنها افزایش پیدا می‌کند.

آخرین دسته از سلول‌های خونی که نقص آنها را مورد بررسی قرار می‌دهیم پلاکت‌ها هستند. وظیفه اصلی پلاکت‌ها نقش مهمی است که در روند انعقاد خون ایفا می‌کنند. بنابراین کاهش تعداد آنها سبب تاخیر یا عدم انجام روند انعقاد خون در بدن می‌شود. این موضوع بسته به شدت آن خود را با علائمی همچون پتشی، پورپورا و خونریزی‌های حجیم نشان می‌دهد.

بالا بودن بیش از حد تعداد پلاکت‌ها نیز سبب منعقد شدن خون در داخل رگ‌ها می‌شود. بدین ترتیب ریسک بروز لخته و ترومبوز و به دنبال آن ایسکمی و سکته، تا حد زیادی افزایش می‌یابد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.