نویسنده: modir

دگزامتازون مشتق فلوئور متیل پردنیزدلون با خواص گلوكونئوژنیكی، ضد التهابی و ضد شوك قوی می‌باشد. هورمونهای استروئیدی در پلاسما عمدتاً به آلبومین متصل می‌شوند و پروتئین را منتقل می كنند (در مورد كورتیزول، آلفاگلوبولین ترانسكورتین نامیده می‌شود).

این مجموعه استروئیدها را از سلولهای استروئیدی آزاد می‌كند. داخل سلول، استروئیدها با گیرنده پروتئینی اختصاصی آن واكنش می‌دهد و یكسری تغییرات را تحمل می‌كند. در میان هسته مجموعه به پروتئین كروماتین و DNA متصل می‌شود. در این شرایط سنتز پروتئین‌ها توسط عملی كه mRNA را انتقال می‌دهد تحت تاثیر قرار می‌گیرد، شاید بخاطر متوقف كردن اثر مجموعه برروی قسمتی از ژنوم كه ناشی از تولید آنزیم‌های دخیل در گلوكونئوژنز و گلیكوژنز می‌باشد. در آدرنال تولید آنزیم‌هایی كه نورآدرنالین را به آدرنالین تبدیل می كنند توسط كورتیكوستروئیدها انجام می‌گیرد.

در بافت‌های دیگر مثلاً پوست، كورتیكوئیدها باعث كاهش تولید DNA و تقسیم سلولی می‌شوند.

فارماكوكینتیک دگزامتازون

دگزامتازون پس از تجویز به روش عضلانی سریعا جذب می‌شود و به پروتئین‌های خاصی از پلاسما (آلفاگلوبولین) به نام ترانسكورتین متصل می‌گردد، كه این اتصال قابل برگشت می‌باشد. نیمه عمر پلاسمایی این دارو 3 تا 4/5 ساعت است. دگزامتازون به سرعت در كبد متابولیزه و به متابولیت‌های غیر فعال تبدیل می‌شود. دفع متابولیت‌های حاصله از طریق كلیه‌ها انجام می‌گیرد.

موارد مصرف دگزاکوئید

دگزامتازون برای درمان كتوز (استونمی)، واكنش‌های ازدیاد حساسیت، حالات شوك واسترس، التهاب وتروسینوس‌های و تری(Synovitis)، التهاب مفاصل (Arthritis)، واكنشهای التهابی پوست، تسریع در عمل زایمان به ویژه هنگامی كه زایمان تاخیر دارد بكارمی‌رود.

مقدار وروش مصرف دگزاکوئید

گاو:

1- برای القاء زایمان: 20 تا 30 میلی‌گرم معادل 5 تا 7/5 میلی لیتر برای هر دام هر 24 ساعت به روش عضلانی

2- بعنوان ضدالتهاب: 0/02 تا 2 میلی‌گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت به روش وریدی یا عضلانی

3- درمان كتوز: 5 تا 20 میلی‌گرم معادل 1 تا 4 میلی لیتر برای هر دام هر 24 ساعت به روش عضلانی

4- درمان شوك: 4 تا 6 میلی‌گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن به روش عضلانی یا وریدی

اسب:

1- به عنوان ضد التهاب: 0/01 تا 0/2 میلی‌گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن هر 24 ساعت به روش عضلانی یا وریدی

2- درمان شوك: 0/5 تا 2 میلی‌گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن به روش عضلانی یا وریدی

سگ و گربه:

0/125 تا 1 میلی‌گرم به ازای هر دام به روش عضلانی

موارد منع مصرف دگزامتازون

مصرف دگزامتازون در حیوانات آبستن بخصوص در ماه‌های آخر آبستنی ممنوع است.

مصرف این دارو در موارد زخم‌های قرنیه، دیابت ملیتوس، بالا بودن فشارخون، نارسایی‌های كلیوی و قلبی ممنوعیت دارد.

در موارد حساسیت به این دارو تجویز آن ممنوع است.

تجویز این دارو در بیماریهای قارچی و ویروسی توصیه نمی‌شود.

عوارض جانبی:

استفاده از دگزامتازون با مقادیر بالا سبب مهار فعالیت آدرنوكورتیكال می‌شود. استفاده از دگزامتازون در اسب تحت شرایط مشخصی با بروز لنگش همراه بوده است كه احتمالا به خاطر افزایش واكنش عروق به آمین‌های بیوژنیك می‌باشد.

تداخل دارویی دگزاکوئید

اریترومایسین اثر كورتیكوستروئیدها را احتمالا از طریق تداخل در متابولیسم كورتیكوستروئیدها افزایش می‌دهد. استفاده همزمان دگزامتازون با داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی ممكن است سبب افزایش احتمال بروز زخم‌های گوارشی شود. از مصرف دگزامتازون در دام‌هایی كه با واكسن‌های زنده تخفیف حدت یافته و اكسینه شده‌اند باید خودداری شود. استروژن‌ها ممكن است اثرات دگزامتازون را تقویت كنند .

به گزارش ايرنا، دگزامتازون كه در زبان عاميانه به آن دگزا نيز گفته مي شود از داروهايي است كه در اشكال مختلف خود از جمله شربت، قرص، آمپول، پماد و محلول ها يكي از پر كاربرد ترين داروهاست و در نتيجه ابهامات و سوالات هم پيرامون آن زياد است.

دگزامتازون يك دارو از دسته كورتيكو استروئيدها است از داروهاي معروف ديگر اين دسته مي توان به بتامتازون، كورتيزون، پردنيزولون و هيدروكورتيزون اشاره كرد.

كورتيكو استروئيدها يا همان كورتون ها داراي اثرات گسترده اي در قسمت هاي مختلف بدن هستند كه اين اثرات گسترده همان طور كه مي توانند در درمان طيف زيادي از بيماري ها مفيد باشند مي توانند عوارض جانبي زيادي هم بجا بگذارند.
دگزامتازون اشتها را زياد مي كند علاوه بر آن از طريق ايجاد تورم در بدن فرد را چاق مي كند در حقيقت يكي از عوارض استفاده زياد از كورتون ها، ايجاد تورم تدريجي در بدن و افزايش ميزان چربي است كه باعث پف كردن فرد شده و يا علامتي بنام ماه رخ يعني گرد و پف كرده شدن صورت مي شود در نتيجه بيمار احساس مي كند كه چاق و قوي بنيه شده اما حقيقت اينكه تمام كورتون ها در استفاده مكرر باعث تحليل رفتن عضلات و پوكي استخوان مي شوند.

در حقيقت دگزامتازون بدن را به يك پفك شبيه مي كند و اثر آنها در سرما خوردگي ها باعث سركوب واكنش هاي ايمني مي شود و در نتيجه با پوشاندن علائم بيماري، چندان مقاومتي در مقابل اين ويروس نمي كند.
در سرما خوردگي ها همراه با عفونت باكتريايي مثلا انواع تب يا گلو درد چركي با سركوب ايمني بدن، براي باكتري ها فرصتي را براي سازماندهي نيروها و تكثير فراهم مي كند و در نتيجه ممكن است چند روز بعد منجر به شعله ور شدن بيماري و حتي ايجاد عفونت هاي شديد تنفسي شود.

يك پزشك عمومي در اين باره معتقد است: دگزامتازون يك دارو از دسته كورتيكو استروئيد هاست، كورتيكو استروئيدها يا همان كورتون ها داراي اثرات گسترده اي در قسمت هاي مختلف بدن هستند كه اين اثرات گسترده همانطور كه در درمان طيف زيادي از بيماري ها مفيد هستند مي توانند عوارض جانبي زيادي هم به جا بگذارند.

دكتر سميه تمي گفت: دگزامتازون اشتها را زياد مي كند علاوه بر آن از طريق ايجاد تورم در بدن فرد را چاق مي كند در حقيقت يكي از عوارض استفاده زياد از كورتون ها ايجاد تورم تدريجي در بدن و افزايش ميزان چربي است كه باعث پف كردن بدن به ويژه صورت فرد شده و يا علامتي به نام ماه رخ (يعني گرد و پف كرده شدن صورت) مي شود در نتيجه بيمار احساس چاقي و قوي بنيه شدن مي كند اما در حقيقت استفاده مكرر از كورتون ها باعث تحليل رفتن عضلات و پوكي استخوان ها مي شوند.
وي يادآور شد: دگزا عمدتا به 2 صورت قرص و آمپول يافت مي شود كه آمپول آن به شكل 10 ميلي گرم و قرص آن نيم ميلي گرم است كه آمپول آن خيلي قوي تر از قرص است اين دارو جز كورتون هايي است كه التهاب بدن را كم مي كند و در كنار آن عوارضي دارد.
به گفته وي، مي توان گفت نه جز داروهاي خطرناك و نه بي خطر است ولي استفاده در دراز مدت باعث پوكي استخوان شديد مي شود و در صورت صلاح ديد پزشك در برخي موارد مي توان با قبول عوارض جانبي آن از اين دارو استفاده كرد مصرف خودسرانه به ويژه در در دوران حاملگي كاملا ممنوع است زيرا شايد باعث سركوب غده فوق كليه در جنين شود.
دكتر تمي با اشاره به اينكه اين دارو اثرات قوي روي بيماري دارد و در مواردي نيز باعث بهبودي مي شود، تاكيد كرد: از جمله عوارض درماني آن از بين بردن التهابات پوستي، براي بهبود بيماري هايي نظير آسم، روماتيسم و به خصوص آلرژي هاي فصلي و سرما خوردگي ها از آن استفاده مي شود اما عوارض جانبي آن را نيز نبايد از نظر دور داشت.

وي عوارض جانبي استفاده از اين دارو را در مصرف خوراكي يا تزريقي سرخوشي، عوارض گوارشي، تشديد عفونت ها، بي خوابي، پوكي استخوان، افزايش قند در بيماران ديابتي، ضعف ايمني، اختلالات هورموني (نظير پرمويي، اختلال عادت ماهانه) اتساع شكم و گرد شدن صورت، گر گرفتگي صورت، اختلال آنزيم هاي كبدي، تحليل عضلاني، چرب شدن پوست و تشديد آكنه، تغييرات روحي و در مصرف موضعي به شكل پماد و قطره و محلول، تحليل رفتن پوست در استفاده دراز مدت، لكه افتادن روي پوست و خشكي پوست و تشديد عفونت هاي قارچي برشمرد.

اين پزشك با توجه به عوراض مصرف اين داروها تاكيد كرد: گاهي افراد بدون اطلاع از اثرات منفي اين دارو براي افزايش وزن و اشتها از آن استفاده مي كنند كه مصرف خودسرانه و زياده از حد آن باعث پف كردن صورت و قسمت هايي از بدن و چاقي كاذب مي شود، به اين افراد توصيه مي شود با توجه به عوارضي كه دارد حتي الامكان مصرف اين دارو را حذف كنند.
دكتر تمي در رابطه با اينكه آيا تجويز اين دارو ضرورت دارد، گفت: به علت عوارض اين دارو مي توان از داروهاي جايگزين مانند هيدروكورتيزون براي درمان بعضي بيماري ها مانند سرما خوردگي استفاده كرد زيرا عوارض آن كمتر از دگزا است اما پزشكان تا حد امكان از تجويز اين دارو پرهيز كنند با اين حال ما هيچ محدوديتي براي منع استفاده از اين دارو نداريم و بعضي از بيمار ي ها هستند كه به ناچار بايد از دگزا براي درمان آنها استفاده كرد البته اين دارو خطر مرگ ندارد اما عوارض جانبي آن نيز كمتر از مرگ تدريجي بدن نيست.

وي اضافه كرد: اين دارو هيچ وقت قدم نخست براي درمان نيست و مي توان از داروهاي جايگزين استفاده كرد ضمن اينكه مصرف آن بدون تجويز پزشك توصيه نمي شود ضمن اينكه قبل از مصرف بايد با پزشك خود مشورت كنيد.
دكتر تمي نكاتي را كه افراد هنگام مصرف اين دارو رعايت كنند را اعلام كرد و افزود: در صورت ابتلا به بيماري هايي نظير عفونت هاي قارچي، ناراحتي هاي انگلي، سل، آبله مرغان، ديابت، زخم معده، ناراحتي قلبي، افزايش فشار خون و اختلالات كبدي و كليوي مصرف اين دارو بايد قطع شود.

وي گفت: براي به حداقل رساندن تحريك هاي گوارشي اين دارو اگر به صورت قرص استفاده شود مصرف آن حتما همراه با غذا باشد و استفاده همزمان با الكل ممكن است سبب افزايش اثرات دارو گردد همچنين در درمان دراز مدت ممكن است محدوديت مصرف سديم و كالري و همچنين افزايش مصرف مكمل پتاسيم و پروتئين نياز باشد.

وي يادآور شد: در افراد ديابتي ممكن است در ميزان قند خون تاثير بگذارد بنابراين در طي مصرف دارو قند خون توسط پزشك معالج كنترل شود، معاينه چشم در طول درمان دراز مدت به طور مرتب بايد انجام گيرد در صورت بروز عفونت ها يا ضايعات جدي بايد احتياط كرد.

دگزامتازون و داروهاي مشابه آن از دسته كورتون‌هايي هستند كه در ايران چندين برابر كشورهاي پيشرفته مورد استفاده مردم قرار مي‌گيرند اين دارو قوي‌ ترين دارو و يكي از طولاني اثرترين انواع كورتون است.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

3-درمان جایگزینی

عوارض جانبی مصرف طولانیمدت کورتیکواستروئیدهاعبارتند از:

قرص و داروهای تجویز شده برای بیماری‌های قلبی

معمول‌ترین داروی قلب عبارتند از:

بازدارنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)

آنژیوتانسین، هورمونی است که باعث تنگ یا کوچک شدن رگ‌های خونی می‌شود. در این حالت فشار خون شخص بالا می‌رود. با کاهش سطح آنژیوتانسین، رگ‌ها بزرگ‌تر (یا گشادتر) می‌شود. خون در رگ‌های بزرگ شده راحت‌تر جریان یافته و فشار خون پایین می‌آید. پزشکان برای مبتلایان به فشار خون بالا یا نارسایی قلبی، که در آن، خون به اندازه رفع نیاز به بدن پمپاژ نمی‌شود، یک بازدارنده ACE تجویز می‌کند. این داروها در مراقبت‌های بعد از حمله قلبی نیز نقشی حیاتی دارند. بنازپریل (لوتنسین)، رامیپریل (آلتاس) و کاتوپریل (کاپوتن) نمونه‌هایی از این داروها هستند.

بازدارنده‌های/مسدود کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین ۲ (ARBها)

از ARB برای کاهش فشار خون در افراد مبتلا به نارسایی قلبی استفاده می‌شود. ARBها مقدار برخی مواد شیمیایی که باعث تنگ شدن رگ‌های خونی می‌شوند را، کاهش می‌دهند تا خون راحت‌تر در بدن جریان یابد. آن‌ها، همچنین مقدار برخی مواد شیمیایی که باعث تجمع نمک و مایعات در بدن می‌شوند را هم کاهش می‌دهند. پزشکان این داروها را برای بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب و فشار خون بالا تجویز می‌کنند. لوزارتان (کوزار) و والسارتان (دیووان) نمونه‌هایی از ARBها هستند. شواهد نشان داده‌اند که ARBها هم مثل بازدارنده‌های ACE، برای بهبودی بیماران پس از حمله قلبی بسیار مفید هستند.

بازدارنده آلدوسترون

اپلرنون (اینسپرا) و اسپیرونولاکتون (آلداکتون) و اپلرنون، مُدِرهای نگهدارنده پتاسیم هستند. می‌توان آن‌ها را برای کاهش تورم و تجمع مایعات ناشی از نارسایی قلبی تجویز کرد. مدرها باعث می‌شوند که کلیه‌ها آب و نمک اضافی موجود در بافت‌ها و خون را از طریق ادرار تخلیه کنند. این داروها، آن دسته از علائم نارسایی قلبی که با وجود استفاده از درمان‌های دیگر، هنوز هم باقی مانده‌اند را بهبود می‌بخشند. آن‌ها از طریق مسدود کردن گیرنده‌های یک ماده شیمیایی (آلدوسترون) در بدن، که باعث تجمع نمک و مایعات می‌شود، از قلب محافظت می‌کنند. از این دارو برای درمان بیماران مبتلا به انواع به‌خصوصی از نارسایی قلبی شدید استفاده می‌شود.

داروهای ضدپلاکتی

داروهای ضدپلاکتی پس از بروز برخی مشکلات قلبی مثل یک حمله قلبی تجویز می‌شوند. پزشکان، همچنین از آن‌ها برای افرادی که در سرخرگ‌هایشان تجمع پلاک وجود دارد استفاده می‌کنند تا از دچار شدن آن‌ها به حمله قلبی جلوگیری کنند. افرادی که ضربان قلب نامنظمی دارند، مثل مبتلایان به فیبریلاسیون دهلیزی نیز می‌توانند داروهای ضدپلاکتی مصرف کنند زیرا آن‌ها به شدت در معرض دچار شدن به لخته‌های خونی قرار دارند. آسپرین، کلوپیدوگرل (پلاویکس) و پراسوگرل (افینت) نمونه‌هایی از داروهای ضدپلاکتی هستند.

مسدودکننده‌های بتا

مسدودکننده‌ای بتا، طیف گسترده‌ای از داروهای مورد استفاده برای درمان بیماری عروق کرونری قلب هستند. اگرچه این داروها برخی اهداف و وظایف مشترک دارند، اما می‌توانند به طرق متفاوتی از آرتیمی‌های قلبی جلوگیری کنند. وظیفه اصلی مسدودکننده‌های بتا، هدف قرار دادن گیرنده‌های بتای قلب است. آن‌ها از بروز تأثیرات آدرنالین (اپینفرین) جلوگیری کرده و به این وسیله عملکرد قلب را بهبود می‌دهند. مسدودکننده‌های بتا می‌توانند با کنترل ضربان قلب از بالا رفتن سرعت ضربان آن جلوگیری کنند. آن‌ها به پیشگیری از حملات قلبی کمک کرده و همچنین از تکرار حملات قلبی جلوگیری می‌کنند. پزشکان مسدودکننده‌های بتا را برای درمان فشار خون بالا، نارسایی قلبی، درد قفسه سینه و آریتمی‌ها تجویز می‌کنند. متوپرولول (لوپرسور)، لابتالول (تراندات) و پروپرانولول (ایندرال) نمونه‌هایی از مسدود کننده‌های بتا هستند.

مسدودکننده‌های کانال کلسیم

مسدودکننده‌های کانال کلسیم می‌توانند با تأثیرگذاری بر عملکردها و بخش‌های مختلف بدن، به بهبود علائم عارضه یا عارضه‌هایی که شخص به آن دچار است کمک کنند. کلسیم چندین نوع تأثیر روی بدن دارد؛ برای مثال محرک انقباضات قلب است. با کاهش میزان این انقباضات که کلسیم محرک آن‌ها است، رگ‌های خونی شل می‌شوند و سپس فشار خون پایین می‌آید. پزشکان مسدود کننده‌های کانال کسیم را برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا، درد سینه و آریتمی‌های قلب تجویز می‌کنند. آملودیپین (نورواسک)، دیلتیازم (کاردیزم) و نیفدیپین (پروکاردیا) نمونه‌ای از این داروها هستند.

اگر سایر داروها نتوانند فشار خون را پایین بیاورند، از مسدودکننده‌های کانال کلسیم برای کنترل فشار خون بالا و درمان نارسایی قلب ناشی از آن استفاده می‌شود. همچنین، از انواع به‌خصوصی از مسدودکننده‌های کانال کلسیم برای انواع خاصی از نارسایی‌های قلبی استفاده می‌شود.

در گروه نیترات ها می توان به داروهای زیر اشاره داشت:

داروهای کاهش دهنده کلسترول

کلسترول، اعصاب را عایق می‌کند و همچنین به بدن کمک می‌کند تا سلول‌های جدید تولید کرده و هورمون بسازد. تجمع کلسترول در رگ‌های خونی باعث تشکیل پلاک و تنگ شدن این رگ‌ها می‌شود. پس از مدتی این پلاک شکسته شده و رگ‌های خونی را مسدود می‌کند، خصوصاً اگر اطراف محل شکستگی پلاک یک لخته خونی شکل بگیرد. موارد زیر نمونه‌هایی از داروهای کاهش دهنده کلسترول هستند. که البته، شواهد نشان داده برخی از این داروها خطر مرگ ناشی از بیماری عروق کرونر را نیز کاهش می‌دهند:

• استاتین‌ها: آتورواستاتین (لیپیتور)، پراواستاتین سدیم (پراواکول) و سیمواستاتین (زوکور)
• بایل اسید رزین‌ها: کلستیرامین (کوئستران)
• بازدارنده‌های جذب کسترول: ازتیمی (زتیا)
• مشتقات اسید فیبریک: فنوفیبرات (تریکور)
• اسید نیکوتین: نیاسین (نیاکور، نیکولار)

بعضی از افراد برای کلسترول بالا زمینه ژنتیکی دارند. این افراد برای کاهش احتمال ابتلایشان به تصلب شرایین، علاوه بر یک رژیم غذایی سالم‌تر به داروهایی مثل استاتین‌ها نیاز دارند.

داروهای دیژیتال

این داروها شدت انقباضات قلب را افزایش می‌دهند. افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر هم می‌توانند از این داروها استفاده کنند، هر چند که معمولاً آن‌ها برای انواع دیگر بیماری‌های قلب، مثل کاردیومیوپاتی، تجویز می‌شوند. قلب می‌تواند با پمپاژ شدیدتر، در هر ضربان مقدار بیشتری از خون را به بدن برساند.‌ داروهای دیژیتال برای درمان بیمارانی تجویز می‌شود که بازدارنده‌های ACE و مدرها، کمکی به آن‌ها نمی‌کنند. این داروها، افرادی که ضربان قلب نامنظمی دارند، مثل مبتلایان به فیبریلاسیون دهلیزی، را نیز درمان می‌کنند. دیگوکسین (لانوکسین) نمونه‌ای از این داروها است.

درمان اینوتروپیک

از درمان اینوتروپیک جهت تحریک یک قلب آسیب‌دیده یا ضعیف برای پمپاژ شدیدتر خون به سراسر بدن استفاده می‌شود. این نوع درمان به انقباضات نیرومندتر عضلات قلب کمک کرده و همچنین رگ‌های خونی منقبض شده را شل می‌کند تا خون بتواند راحت‌تر در رگ‌ها جریان پیدا کند. درمان اینتروپیک به ریتم ضربان قلب هم سرعت می‌دهد.‌

نیترات‌ها

نیترات‌ها، رگ‌های خونی را گشاد می‌کنند تا خون راحت‌تر از آن‌ها عبور کند. پزشکان، آن‌ها را برای درمان درد سینه (آنژین) و کاهش علائم نارسایی قلبی تجویز می‌کنند. نسیریتاید (ناترکور) و هیدرالازین (آپرسولین) نمونه‌هایی از نیترات‌ها هستند. بیمار، نیترات‌ها را به شکل یک تزریق درون وریدی، پماد، قرص‌های زیرزبانی با عملکرد سریع یا یک قرص معمولی دریافت می‌کند.

پتاسیم یا منیزیم

پتاسیم و منیزیم دو ماده معدنی هستند که در زمان افزایش ادرار ناشی از مصرف داروهای مدر به شدت از دست می‌روند. کمبود میزان این دو ماده در بدن باعث غیرطبیعی شدن ریتم ضربان قلب می‌شود. برخی بیماران بنا به توصیه پزشک، آن‌ها را به صورت مکمل مصرف می‌کنند.

بازدارنده‌های پروپروتئین کانورتاز سابتیلین/ککسین نوع ۹ (PCSK9)

این بازدارنده‌ها کلاس جدیدی از داروهای کاهش دهنده کلسترول هستند که از آن‌ها برای بیمارانی استفاده می‌شود که نمی‌توانند کلسترولشان را از طریق رژیم غذایی و مصرف استاتین‌ها کنترل کنند. این داروها، پروتئین PCSK9 که توانایی کبد در حذف کلسترول-DLD از خون را کاهش می‌دهد، متوقف می‌کنند. با این کار مقدار کلسترول-DLD مضر موجود در جریان خون تا حد زیادی پایین می‌آید.

داروهای گشاد کننده عروق

این داروها از طریق شل کردن رگ‌های خونی، که باعث جریان یافتن راحت‌تر خون در بدن می‌شود، نارسایی قلبی را درمان کرده و فشار خون بالا را کنترل می‌کنند. گشاد کننده‌های عروق برای بیمارانی تجویز می‌شوند که نمی‌توانند از بازدارنده‌های ACE استفاده کنند.

وارفارین

وارفارین به جلوگیری از تشکیل لخته در خون کمک می‌کند. این دارو برای کسانی که بدنشان لخته‌های خونی می‌سازد یا کسانی که مبتلا به عارضه‌ای هستند که لخته‌های خونی ناخواسته را افزایش می‌دهد، تجویز می‌شود. وارفارین لخته‌های خونی را حل نمی‌کند؛ بلکه لخته‌های خونی به مرور زمان خودبه‌خود حل می‌شوند. وارفارین از تشکیل لخته‌های جدید جلوگیری می‌کند.

کاهش وزن برای قلب مفید است، اما داروهای مورد استفاده برای این کار می‌توانند تأثیر معکوسی در این زمینه داشته باشند. داورهای کاهش وزن با بالا بردن متابولیسم، باعث بالا رفتن ضربان قلب و در نتیجه نامنظم شدن ضربان قلب می‌شوند. برای میلیون‌ها نفر از مبتلایان به اضافه وزن شدید، مصرف یک قرص برای رسیدن به یک وزن سالم در کوتاه‌ترین زمان گزینه جذابی به نظر می‌رسد. اما عوارض قرصهای لاغری می‌تواند باعث ایجاد تغییرات خطرناکی در ریتم ضربان قلب بسیاری این از افراد شود.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

کم‌خونی

کم‌خونی (آنمی) به حالتی اطلاق می‌شود که بدن‌ قادر به ساختن گلبول قرمر کمی است یا مقدار هموگلوبین موجود در این سلول‌ها بسیار کم باشد. متداول‌ترین نوع کم‌خونی، کم‌خونی فقر آهن نام دارد و معمولا ناشی از مصرف ناکافی آهن در رژیم غذایی است. به مردان بالغ و زنان یائسه توصیه می‌شود روزانه حداقل ۸ میلی‌گرم آهن مصرف کنند. این مقدار در زنان بالغ غیریائسه به ۱۸ میلی‌گرم در روز می‌رسد. همچنین صرف غذاهای سرشار از ویتامین C به جذب بهتر آهن از مواد غذایی کمک می‌کند. زنان حداقل به روزی ۷۵ میلی‌گرم و مردان به ۹۰ میلی‌گرم ویتامین C نیاز دارند.

افزایش پلاکت خون با رژیم غذایی و مکمل ها

پلاکت خون، اجزای کوچک مسطحی است که در خون وجود دارد و از بقیه سلول های خونی بسیار کوچک تر است. این ساختارها حاوی آنزیم هایی هستند که باعث انعقاد خون می شوند و وظیفه اصلی آنها جلوگیری از خون ریزی و خارج شدن گلبول قرمز از داخل رگ است. همچنین غیر از کنترل انعقاد خون، از میزان پلاکت برای بررسی روند بهبود نارسایی مغز استخوان و بیماری های خونی هم استفاده می شود.

پلاکت خون باید بین ۱۵۰ هزار تا ۴۰۰ هزار در هر میلی متر مکعب خون برای بزرگسالان باشد. البته پلاکت خون در کودکان و نوزادان کمی بیشتر است. زمانی که پلاکت زیر ۵۰ هزار و یا این که بیشتر از یک میلیون باشد، اتفاق غیر طبیعی رخ داده است و حتما باید به آن توجه شود.

وقتی تعداد پلاکت های خون کم است، علائمی از قبیل خستگی، کبودی آسان، و لکه های ناشی از خون ریزی را روی پوست مشاهده می کنید. تعداد پایین پلاکت ها تحت عارضه ای به نام ترومبوسیتوپنی Thrombocytopenia شناخته می وشد.

برخی از عفونت ها، لوسمی، روند درمان سرطان، مصرف الکل، سیروز کبدی، بزرگ شدن طحال، بیماری های خود ایمنی و برخی از داروها می توانند منجر به ایجاد ترومبوسیتوپنی شوند.

با یک آزمایش خون ساده می توان این عارضه را تشخیص داد. اگر شما ترومبوسیتوپنی خفیف داشته باشید، می توانید از طریق دریافت رژیم غذایی سالم و برخی مکمل  ها، میزان پلاکت ها را افزایش دهید. با این حال اگر این عارضه شدید باشد، نیاز به درمان های جدی تر مطرح می شود:

بالا بردن پلاکت خون با ویتامین ب 12

ویتامین  B12 به حفظ سلول های خونی شما کمک می کند. کمبود ویتامین ب 12 با شمارش کم پلاکت ها همراه است. بهترین منابع ویتامین ب 12 عبارتند از جگر، سیب زمینی، تخم مرغ. این ویتامین در منابع لبنی مانند شیر و پنیر نیز یافت می شود. برخی مطالعات نشان می دهند که شیر گاو می تواند با تولید پلاکت مرتبط باشد.

نقش گلبول‌های قرمز در بدن چیست؟

گلبول‌های قرمز شکل دیسکوئیدی داشته و اصطلاحا مقعرالطرفین هستند. این شکل خاص به این دلیل است که گلبول‌های قرمز بتوانند به راحتی از مویرگ‌های بسیار نازک و باریک  عبور کنند و در محل تجمع پیدا نکرده و موجب ایسکمی نشوند.

گروه خونی افراد توسط همین گلبول‌های قرمز و براساس آنتی‌ژن‌های موجود در سطح آنها تعیین می‌شود.

یکی دیگر از نقش‌های مهم گلبول های قرمز که تقریبا مهم‌ترین نقش‌ آنها محسوب می‌شود اکسیژن‌رسانی به سلول‌ها است. در واقع گلبول‌های قرمز اکسیژن را در ریه از آلوئول‌های ریه تحویل می‌گیرند و به قلب برمی‌گردند. سپس قلب نیرویی به خون وارد کرده و آن را در تمام بدن منتشر می‌کند. این گلبول‌های قرمز از طریق مویرگ‌ها خود را به نزدیکی تمام سلول‌های بدن می‌رسانند و اکسیژن را به آنها تحویل داده و از طرفی مواد دفعی آنها از جمله دی‌اکسیدکربن را تحویل می‌گیرند. سپس دوباره به قلب بازمی‌گردند و از آنجا قلب آنها را به سمت ریه ها پمپ می‌کند. بعد از این که این گویچه‌های قرمز به ریه رفتند دی‌اکسیدکربن خود را با اکسیژن تعویض می‌کنند و دوباره چرخه از سر گرفته می‌شود.

گلبول‌های سفید چه نقشی در بدن دارند؟

گلبول‌های سفید یا لکوسیت‌ها خود به دو دسته گرانولوسیت‌ها و آگرانولوسیت‌ها تقسیم می‌شوند. گرانولوسیت‌ها شامل نوتروفیل، بازوفیل، ائوزینوفیل هستند و آگرانولوسیت‌ها شامل لنفوسیت‌ها و مونوسیت‌ها می‌شوند. وظایف هر کدام از این سلول‌ها با دیگری متفاوت است اما وجه مشترک همه این‌ها، دفاع از بدن در برابر عوامل بیگانه است. ولی اینکه در مقابل کدام یک از آنها چه زمانی وارد عمل می‌شوند تفاوت‌هایی وجود دارد. مثلا ائوزینوفیل‌ها در عفونت‌های انگلی و آلرژی‌ها وراد عمل می‌شوند. و کار نوتروفیل‌ها محافظت از بدن در برابر باکتری‌هاست.

لنفوسیت‌ها خود به دو دسته لنفوسیت‌های  B و لنفوسیت‌های ‌T تقسیم می‌شوند که انواع  B در ایمنی هومورال که نیاز به ساخت آنتی‌بادی یا پادتن هست، وارد عمل می‌شوند و انواع T در ایمنی سلولی مثلا در آلودگی‌های ویروسی یا سرطان‌ها و تومورها شروع به ایفای نقش خود می‌کنند.

عوارض و علایم تغییرات سلول‌های تشکیل‌دهنده‌ خون

افزایش بیش از حد سلول‌های خونی را پلی‌سایتمی‌ورا می‌نامند. در این صورت افراد اصطلاحا دچار پرخونی می‌شوند. ممکن است این افراد صورت گرگرفته‌ا و احساس سرگیجه به دلیل غلیظ بودن بیش از حد خون داشته باشند. این افراد باید با فاصله زمانی‌هایی کوتاه‌تر از سایرین fast خون انجام دهند تا اندکی از غلظت خونشان کاسته شود. (Fast خون به معنی خارج کردن خون از بدن است و تفاوت آن با اهدا خون در این است که این خون دور ریخته می‌شود و دوباره به فرد دیگری اهدا نمی‌شود.)

کاهش گلبول‌های قرمز خون، آنمی یا کم‌خونی نامیده می‌شود که آنمی نیز به انواع بسیار متنوعی تقسیم‌بندی می‌شود. ولی به طور کلی فرد علایمی همچون ضعف، بی‌حالی، رنگ‌پریدگی، خستگی زودرس و خونریزی‌های زیاد (در خانم‌هایی که در سنین باروری هستند) را ایجاد می‌کنند. علت بروز این علايم در آنمی مشخصا اکسیژن‌رسانی ناکافی به سلول‌هاست.

کاهش گلبول‌های سفید خون که در بعضی بیماری‌ها همچون HIV حادث می‌شود نیز امری مخاطره‌انگیز است. این مشکل سبب ضعیف شدن سیستم ایمنی می‌شود. بنابراین بدن نمی‌تواند در مقابل عوامل بیگانه به خوبی از خود دفاع کند. درنتیجه این افراد با ورود کمترین میزانی از میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا به بدنشان، مبتلا به بیماری می‌شوند.

همان طور که گفتیم در بیماری ایدز (HIV) نوع خاصی از سلول‌های ایمنی (T Cell) آسیب می‌بینند و تعدادشان به شدت کاهش می‌یابد بنابراین این افراد به انواع بیماری‌های عفونی (باکتریایی، قارچی، ویروسی و…) مبتلا می‌شوند و در نهایت نیز به دلیل همین بیماری‌ها جان خود را از دست می‌دهند.

در سرطان‌های خونی همچون لنفوم تعداد لنفوسیت‌ها به دلیل تکثیر بی‌رویه‌ آنها افزایش پیدا می‌کند.

آخرین دسته از سلول‌های خونی که نقص آنها را مورد بررسی قرار می‌دهیم پلاکت‌ها هستند. وظیفه اصلی پلاکت‌ها نقش مهمی است که در روند انعقاد خون ایفا می‌کنند. بنابراین کاهش تعداد آنها سبب تاخیر یا عدم انجام روند انعقاد خون در بدن می‌شود. این موضوع بسته به شدت آن خود را با علائمی همچون پتشی، پورپورا و خونریزی‌های حجیم نشان می‌دهد.

بالا بودن بیش از حد تعداد پلاکت‌ها نیز سبب منعقد شدن خون در داخل رگ‌ها می‌شود. بدین ترتیب ریسک بروز لخته و ترومبوز و به دنبال آن ایسکمی و سکته، تا حد زیادی افزایش می‌یابد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

مگلومین آنتی مونیت Meglumine Antimonate

مگلومین آنتی مونیت دارویی است که قبل از X-ray و آزمایش های مشابه مصرف می شود و به پزشک کمک می کند که تصاویر گلو، معده و روده شما را بهتر روی فیلم مشاهده کند. این دارو ممکن است طبق تجویز پزشک شما همزمان با دارو های مختلف داخل عروقی مصرف شود. همراه کافه پزشکی باشید

تداخلات دارویی مگلومین آنتی مونیت

واکنش حساسیتی شدید ممکن است در افرادی که دارو های بتا بلاکر مصرف می کنند، مخصوصا بیماران مبتلا به آسم، رخ دهد. علاوه بر این، باید در نظر گرفت که بیماران تحت درمان با بتا بلاکر ممکن است به درمان استاندارد واکنش های حساسیت مقاوم باشند.

شیوع واکنش های تاخیری (مانند تب، بثورات پوستی، علائم شبه آنفولانزا، درد مفاصل و خارش) در بیمارانی که اینترلوکین دریافت کرده اند بیشتر است.

وجود آسیب کلیوی در بیماران دیابتی یکی از عوامل مستعد کننده اختلال کلیه به دنبال تجویز داروی حاجب است. این دارو ممکن است اسیدوز لاکتیک را در بیمارانی که بیگوانید مصرف می کنند سرعت دهد. برای احتیاط، بیگوانیدها باید ۴۸ ساعت قبل از تزریق ماده حاجب قطع شوند و پس از ارزیابی عملکرد کلیه مجددا شروع شوند.

این دارو ممکن است با برخی تست های تشخیصی تداخل داشته باشد.

به دنبال مصرف داروهای حاجب ید دار، ظرفیت بافت تیروئید برای گرفتن رادیوایزوتوپ جهت تشخیص اختلالات تیروئیدی تا دو هفته کاهش می یابد و حتی در مواردی نیز ممکن است طولانی تر شود.

مصرف در بارداری مگلومین آنتی مونیت

مطالعات مواردی از ناقص الخلقه زایی یا مشکلات دیگر جنینی ناشی از تجویز ناخواسته دارو در دوران بارداری را نشان نداده است.

بی خطر بودن محیط کنتراست برای استفاده در بیماران باردار به اندازه کافی اثبات نشده است. حدالامکان از قرار گرفتن در معرض اشعه در دوران بارداری اجتناب کنید. مزایا و معایب درمان باید بررسی شود.

ماده حاجب فقط در مقادیر بسیار کمی وارد شیر مادر می شوند. احتمالا شیردهی بی خطر است.

عوارض جانبی مگلومین آنتی مونیت

عوارض جانبی تهدید کننده حیات یا کشنده ممکن است رخ دهد.

• تهوع، استفراغ، احساس درد یا گرما
• واکنش آنافیلاکسی: آنژیوادم، سرفه، خارش، آبریزش بینی، عطسه، کهیر. این واکنش می تواند بدون در نظر گرفتن میزان مصرف و نحوه مصرف دارو رخ دهند. این علائم ممکن است اولین نشانه های شوک اولیه باشد. تجویز دارو باید فورا قطع شود و در صورت نیاز به درمان خاص، از درمان های داخل عروقی استفاده شود.
• واكنش های شديدی كه نياز به درمان اورژانسی دارند، ممكن است به شكل واكنش گردش خونی همراه با گشاد شدن عروق محيطی و افت فشار خون، تاكيكاردی رفلكسی، بی قراری، گیجی و سيانوز رخ دهد كه احتمالا منجر به کاهش سطح هوشیاری می شود.

• افت فشار خون، برونکوسپاسم و اسپاسم حنجره یا ادم غیر معمول اتفاق می افتد. واکنش های تاخیری متوسط بسیار نادر است.
• احساس گرما و سردرد به طور شایع گزارش شده است. سو هاضمه، لرز یا تعریق و واکنش های وازوواگال رایج نیستند. در موارد نادری تغییر در دمای بدن و تورم غدد بزاقی امکان پذیر است.

عوارض تنفسی

قطع تنفس، تنگی نفس، دیسترس تنفسی و سرفه شایع است و ایست تنفسی و ادم ریوی واکنش های شایع نیست.

عوارض قلبی عروقی

• تغییرات ضربان قلب و فشار خون و ریتم قلب
• در موارد نادری حوادث جدی ترومبوآمبولیک ناشی از انفارکتوس میوکارد گزارش شده است.
• تهوع و استفراغ
• سرگیجه، سردرد، اضطراب یا گیجی، فراموشی، مشکل در صحبت کردن، بینایی و شنوایی، تشنج، لرزش

موارد منع مصرف مگلومین آنتی مونیت

• حساسیت به مواد حاجب ید دار
• تیروتوکسیکوز
• نارسایی قلبی

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

1-هیوسیامین-Hyoscyamine

هشدار! تجويز و تعيين دوز دارو به عهده پزشک می باشد.

موارد مصرف هیوسیامین (Hyoscyamine)

هيوسيامين يك آنتي موسكارين داراي آمين نوع 3 با عملكردهاي آتروپين است. ايزومر چپ گرد هيوسيامين قدرتي حدوداً دوبرابر آتروپين دارد در حاليكه ايزومر راست گردفعاليت آنتي موسكاريني ضعيفي دارد. هيوسيامين عمدتاً جهت تسكين حالات مرتبط با اسپاسم‌هاي احشايي كاربرد دارد و همچنين براي تورم غشاء مخاط بيني(رینیت) تجويز مي‌شود و سابقاً در درمان پاركينسون مصرف مي‌شده است.

تداخل دارویی هیوسیامین (Hyoscyamine)

عموماً همانند آنچه در مورد داروهاي آنتي موسكاريني گفته شد( رجوع شود به سولفات آتروپين)

مقدار مصرف هیوسیامین (Hyoscyamine)

برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

2- پروپانتيلين-Propantheline Bromide

هشدار! تجويز و تعيين دوز دارو به عهده پزشک می باشد.

موارد مصرف پروپانتيلين (Propantheline Bromide)

درمان كمكي در زخم گوارشي، سندرم روده تحريك پذير و ساير اختلالات گوارشي؛ براي كاهش حركات دوازدهه طي اعمال تشخيصي راديولوژيك.

مکانیسم اثر پروپانتيلين (Propantheline Bromide)

اثر ضد كولينرژيك: پروپانتلين به طور رقابتي فعاليت استيل كولين را در محل اثر اعصاب كولينرژيك مسدود كرده ، حركت دستگاه گوارشي را كاهش داده و از ترشح اسيد معده جلوگيري مي‌كند.

موارد منع مصرف پروپانتيلين (Propantheline Bromide)

گلوكرم با زاويه باريك، انسداد مجراي ادراري، بيماري انسدادي گوارشي، كوليت اولسراتيو شديد، مياستني گراويس، انسداد فلجي روده، آتوني روده يا مگاكولون سمي (ممكن است اين موارد را تشديد كند)، بيماران داراي حساسيت مفرط شناخته شده نسبت به ضد كولينرژيكها، شرايط ناپايدار قلبي در خونريزي حاد.
موارد احتياط: نوروپاتي اعصاب خودكار، پركاري تيروئيد، بيماري شريان كرونر قلب، آريتمي قلبي، نارسايي احتقاني قلب، كوليت اولسراتيو (ممكن است نشانه‌هاي اين اختلالات را تشديد كند)، بيماري كبدي يا كليوي، محيط‌ هاي خيلي گرم يا مرطوب (ممكن است بيمار را مستعد به گرمازدگي كند)، هرني هياتال مربوط به رفلاكس معده به مري.

عوارض جانبی پروپانتيلين (Propantheline Bromide)

اعصاب مركزي: سردرد، بي خوابي، خواب آلودگي، سرگيجه، کانفيوژن يا هيجان (در بيماران سالخورده)، عصبانيت، ضعف.
قلبي ـ عروقي: طپش قلب ، تاكيكاردي.
پوست: كهير، كاهش يا عدم تعريق، ساير تظاهرات پوستي.
دستگاه گوارش: خشكي دهان، از دست دادن حس چشايي، تهوع، يبوست، استفراغ، انسداد فلجي روده، اتساع شكم.
ادراري ـ تناسلي: احتباس ادرار، تأخير در شروع جريان ادرار ، ناتواني جنسي.
ساير عوارض: واكنش آلرژيك.

تداخل دارویی پروپانتيلين (Propantheline Bromide)

مصرف همزمان با ضد اسيدها جذب خوراكي ضد كولينرژيكها را كاهش مي‌دهد. پروپانتلين بايد حداقل به فاصله يك ساعت قبل از ضد اسيدها مصرف شود.
مصرف همزمان با داروهايي كه اثر ضد كولينرژيك دارند، ممكن است موجب بروز مسموميت اضافي شود.
كاهش جذب گوارشي بسياري از داروها (مثل لوودوپا و كتوكونازول) بعد از مصرف ضد كولينرژيكها گزارش شده است.
مصرف همزمان با مكملهاي پتاسيم بايد با احتياط صورت گيرد، زيرا ممكن است احتمال بروز زخمهاي گوارشي ناشي از مصرف پتاسيم افزايش يابد.
پروپانتلين ممكن است جذب آتنولول و در نتيجه اثرات آن را افزايش دهد.
پروپانتلين ممكن است باعث افزايش سطح ديگوكسين شود.

مصرف پروپانتيلين (Propantheline Bromide) در دوران شیردهی

پروپانتلين ممكن است در شير ترشح شده و احتمالاً موجب مسموميت شيرخوار شود. از مصرف اين دارو در دوران شيردهي بايد خودداري كرد. پروپانتلين ممكن است توليد شير را كاهش دهد.

مقدار مصرف پروپانتيلين (Propantheline Bromide)

برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

هشدارها در مورد پروپانتيلين (Propantheline Bromide)

علاوه بر ملاحظات مربوط به تمام ضد كولينرژيكها، رعايت موارد زير نيز توصيه مي‌شود:
1 – براي درمان سندرم زولينگر – اليسون ، اين دارو ممكن است با يك داروي مهار كننده گيرنده H2 هيستامين به كار رود.
2 – مقدار مصرف پروپانتلين را مي‌توان تا بروز اثر درماني دارو يا غير قابل تحمل شدن عوارض جانبي آن افزايش داد.

نکات قابل توصیه در مورد پروپانتيلين (Propantheline Bromide)

1 – قرصها را به صورت كامل ببلعيد و از خرد كردن و جويدن آن اجتناب كنيد.
2 – دارو را بايد 30 تا 60 دقيقه قبل از غذا مصرف نمود.
3 – در انجام كار با ماشين آلات و رانندگي بايد احتياط نمود ، زيرا دارو ممكن است اثرات خواب آوري داشته باشد.
4 – در صورت بروز بثورات پوستي ، گر گرفتگي يا درد چشم به پزشك اطلاع دهيد.
مصرف در سالمندان: پروپانتلين در بيماران سالخورده بايد با احتياط تجويز شود. مقدار مصرف كمتر توصيه مي‌شود. افراد سالمند به استئوپروز ناشي از اين دارو در مصرف طولاني مدت حساس ترند.
مصرف در كودكان: مصرف طولاني مدت آدرنوكورتيكوئيدها يا كورتيكوتروپين ممكن است موجب مهار رشد و بلوغ در كودكان و نوجوانان شود.

3-گلیکوپیرونیوم بروماید-Glycopyrronium Bromide

هشدار! تجويز و تعيين دوز دارو به عهده پزشک می باشد.

موارد مصرف گلیکوپیرونیوم بروماید (Glycopyrronium Bromide)

برماید گليكوپيرونيوم يك آنتي موسكارين داراي آمين نوع چهار با آثار محيطي مشابه با آتروپين است. بعد از تجويز عضلاني شروع اثر طي 15 تا 30 دقيقه ظاهر مي‌شود و آثار مهار عصب واگ 2 تا 3 ساعت دوام دارند و آثار ضد ترشح بزاق تا 7 ساعت وجود دارند. در صورت تجويز وريدي شروع فعاليت طي يك دقيقه حاصل مي‌شود. برميدگليكوپيرونيوم همانند آتروپين در اقدامات بيهوشي كاربرد دارد، همچنين در درمان هایپرهيدروزيس(تعريق بيش از اندازه) به شيوه يون بري( وارد ساختن يون‌هاي نمك‌هاي محلول به درون بدن به كمك جريان الكتريكي«iontophoretic » و در درمان كمكي بيماري زخم معده كاربرد دارد.

عوارض جانبی گلیکوپیرونیوم بروماید (Glycopyrronium Bromide)

همانند آنچه در مورد سولفات آتروپين گفته شد.

تداخل دارویی گلیکوپیرونیوم بروماید (Glycopyrronium Bromide)

عموماً همانند آنچه در مورد داروهاي آنتي موسكاريني گفته شد(رجوع شود به سولفات آتروپين)

4-هیوسین-Hyoscine

هشدار! تجويز و تعيين دوز دارو به عهده پزشک می باشد.

موارد مصرف هیوسین (Hyoscine)

كنترل اسپاسم گوارشي يا ادراري ـ تناسلي، قاعدگي دردناك همراه با اسپاسم، اسپاسم حاد، مانند قولنج صفراوي يا كليوي.
توجه: هيوسين در پرتون گاري براي تشخيص افتراقي انسداد و كاهش اسپاسم و درد در پيلوگرافي مصرف مي‌شود. همچنين، اين دارو همراه با ساير روشهاي تشخيصي، مانند آندوسكوپي معده، دوازدهه، در صورت وجود اسپاسم، مصرف مي‌شود.

مکانیسم اثر هیوسین (Hyoscine)

به نظر مي‌رسد اين دارو عمدتاً بر روي عقده‌هاي پاراسمپاتيك داخل ديواره‌اي عضلات صاف ارگانهاي حفرات شكمي و لگن مؤثر است و موجب شل شدن آنها مي‌شود.

موارد منع مصرف هیوسین (Hyoscine)

گلوكوم (احتمال گشاد شدن مردمك چشم وجود دارد).

عوارض جانبی هیوسین (Hyoscine)

دستگاه گوارش: خشكي دهان.
ساير عوارض: كاهش موقت تطابق چشم، تاكيكاردي.

مصرف هیوسین (Hyoscine) در بارداری

FDA طبقه بندی: C.

مقدار مصرف هیوسین (Hyoscine)

برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

هشدارها در مورد هیوسین (Hyoscine)

1ـ محلول تزريقي هيوسين را مي‌توان با محلولهاي تزريقي دكستروز يا محلول نمكي نرمال رقيق كرد.
2ـ محلول تزريقي اين دارو را مي‌توان با اغلب محلولهاي مايي مواد حاجب مانند دياتريزوات سديم، كه در پرتونگاري مورد استفاده قرار مي‌گيرند مخلوط كرد.

نکات قابل توصیه در مورد هیوسین (Hyoscine)

اين دارو ممكن است موجب بروز خواب آلودگي شود. بنابراين، از انجام فعاليتهايي كه نياز به هوشياري كامل دارند، خودداري كنيد.

موارد مصرف بلادونا پی.بی (Belladonna PB)

درمان كمكي در سندرم تحريكات روده‌اي (تحريك كولون ، اسپاسم كولون، ‌كوليت مخاطي) و آنتروكوليت حاد.

مکانیسم اثر بلادونا پی.بی (Belladonna PB)

هيوسيامين از طريق مهار رقابتي استيلكولين در محلهاي اثر عصبي كولينرژيك (گيرنده ‌هاي موسكاريني)، موجب كاهش حركت دستگاه گوارش و مهار ترشح اسيد معده مي‌شود.

موارد منع مصرف بلادونا پی.بی (Belladonna PB)

گلوكوم، ‌اختلالات كبدي و كليوي، ‌انسداد مجاري ادرار (از قبيل انسداد گردن مثانه ناشي از هيپرتروفي پروستات)، حساسيت مفرط به هر يك از تركيبات دارو.
موارد احتياط: اين دارو ممكن است ايجاد اعتياد كند. بنابراين، ‌مصرف آن بايد با احتياط همراه باشد.

مصرف بلادونا پی.بی (Belladonna PB) در بارداری

FDA طبقه بندی: D.

مقدار مصرف بلادونا پی.بی (Belladonna PB)

برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

نکات قابل توصیه در مورد بلادونا پی.بی (Belladonna PB)

1- از آنجا كه اين دارو ايجاد خواب آلودگي مي‌كند، از انجام فعاليتهايي كه نياز به هوشياري كامل دارند، خودداري كنيد.
2- مصرف اين دارو ممكن است موجب خشكي دهان و اشكال در دفع ادرار شود. در صورت پايدار بودن اين عوارض، پزشك را آگاه نماييد.
3- در صورت سريع شدن نبض، تاري ديد و سرگيجه مصرف دارو را قطع كنيد.
4- از مصرف طولاني و مكرر دارو خودداري نماييد.

6-دی سیکلومین-Dicyclomine HCI

هشدار! تجويز و تعيين دوز دارو به عهده پزشک می باشد.

موارد مصرف دی سیکلومین (Dicyclomine HCI)

درمان سندرم روده تحريك‌پذير و ساير اختلالات عملكردي گوارشي

مکانیسم اثر دی سیکلومین (Dicyclomine HCI)

اثر ضد اسپاسم: دي‌سيكلومين اثر مستقيم و غيراختصاصي ضد اسپاسم بر روي عضلات صاف دارد. همچنين، اين دارو تا حدي داراي اثرات بي‌حس كننده موضعي است، كه ممكن است در برطرف كردن اسپاسم دستگاه گوارش و مجاري صفراوي مؤثر باشد.
اثرات آنتيموسكاريني: دارو ايمپالسهاي پاراسمپاتوميمتيك وارده از اعصاب را بلاك مي‌كند و باعث مهار انقباض‌هاي عضلات صاف در نتيجه كاهش فعاليت دستگاه گوارش و همچنين توليد اسيد مي‌شود.

موارد منع مصرف دی سیکلومین (Dicyclomine HCI)

ازوفاژيت ناشي از رفلاكس، ناپايداري هموديناميكي در خونريزي شديد، در خانمهاي شيرده، بيماريهاي انسدادي مجاري ادراري، بيماري انسدادي دستگاه گوارش، كوليتاولسراتيو شديد، مياستني‌گراويس، انسداد فلجي روده، گلوكوم با زاويه باريك (سيكلوپلژي و ميدرياز ناشي از مصرف دارو ممكن است فشار داخل چشم را افزايش دهد)، آتوني روده‌ها يا مگاكولون سمي (اين دارو موجب تشديد اين حالات مي‌شود)، بيماراني كه نسبت به داروهاي ضد كولينرژيك حساسيت مفرط شناخته شده دارند، شيرخواراني كه كمتر از شش ماه سن دارند.
موارد احتياط: نوروپاتي اعصاب خودكار، پركاري تيروئيد، بيماري شريان كرونر قلب، آريتمي قلبي، نارسايي احتقاني قلب يا كوليت اولسراتيو (ممكن است نشانه‌هاي مربوط به اين اختلالات را تشديد كند)، بيماري كبدي يا كليوي (تجمع سمي دارو ممكن است بروز كند)، هايپرپلازي خوش خيم پروستات و فتق‌هياتال.

عوارض جانبی دی سیکلومین (Dicyclomine HCI)

اعصاب مركزي: سردرد ، بي‌خوابي، خواب‌آلودگي، سرگيجه، عصبانيت، فراموشي، ضعف، اغتشاش شعور يا هيجان (در بيماران سالخورده).
قلبي- عروقي: طپش قلب ، تاكيكاردي.
پوست: كهير، فقدان تعريق، تظاهرات پوستي ديگر.
چشم: تاري ديد ، گشاد شدن مردمك چشم، فلج جسم مژگاني، افزايش فشار داخل چشم.
دستگاه گوارش: خشكي دهان، تهوع، يبوست، استفراغ، انسداد فلجي روده، نفخ شكم، سوزش سر دل.
ادراري- تناسلي: احتباس و اشكال در دفع ادرار ، ناتواني جنسي.
ساير عوارض: تب، واکنش آلرژيک.
توجه: در صورت بروز حساسيت مفرط، احتباس ادرار يا علائم شبه كورار، بايد مصرف دارو قطع شود.

تداخل دارویی دی سیکلومین (Dicyclomine HCI)

مصرف همزمان با داروهاي ضد اسيد جذب خوراكي اين دارو را كاهش مي‌دهد. دي‌سيكلومين بايد حداقل يك ساعت قبل از داروهاي ضد اسيد مصرف شود.
داروهايي كه داراي اثرات آنتيكولينرژيكي هستند مانند آمانتادين، آنتي‌هيستامين، داروهاي ضد پاركينسون، ديزوپراميد، پتيدين، فنوتيازين‌ها، كينيدين، ضد افسردگي‌هاي سهحلقه‌‌اي، در مصرف همزمان با ديسيكلومين ممكن است باعث تشديد بروز عوارض آنتي كولينرژيك شوند.
در صورت مصرف همزمان با ساير داروهاي آنتي‌كولينرژيك، ممكن است سميت اضافي ايجاد شود.
كاهش جذب گوارشي بسياري از داروها (مانند لوودوپا يا كتوكونازول) پس از مصرف همزمان با داروهاي آنتي‌كولينرژيك گزارش شده است. برعكس، غلظت سرمي ديگوگسين در صورت مصرف همزمان با آنتي‌كولينرژيك افزايش مي‌يابد.
مصرف همزمان با داروهاي خوراكي مكمل پتاسيم بايد با احتياط همراه باشد، زيرا احتمال بروز زخم گوارشي ناشي از پتاسيم ممكن است افزايش يابد.

مصرف دی سیکلومین (Dicyclomine HCI) در بارداری

FDA طبقه بندی: B.

مصرف دی سیکلومین (Dicyclomine HCI) در دوران شیردهی

دي‌سيكلومين ممكن است در شير ترشح شود. همچنين، اين دارو ممكن است توليد شير را كاهش دهد. مادران شيرده بايد از مصرف اين دارو خودداري كنند.

مقدار مصرف دی سیکلومین (Dicyclomine HCI)

برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

هشدارها در مورد دی سیکلومین (Dicyclomine HCI)

علاوه بر ملاحظات مربوط به تمام داروهاي ضد كولينرژيك، رعايت موارد زير نيز توصيه مي‌شود:
1- دي‌سيكلومين را نبايد هرگز از راه تزريق زيرجلدي مصرف كرد.
2- شكل شربت اين دارو را مي‌توان با آب رقيق كرد.
دماي بالاي محيط ممكن است احتمال بروز گرمازدگي را در افرادي كه از ديسيكلومين استفاده مي‌كنند افزايش دهد. در صورتي كه اين عوارض بروز كردند دارو را قطع نماييد.

نکات قابل توصیه در مورد دی سیکلومین (Dicyclomine HCI)

به بيمار بياموزيد كه مي‌تواند شربت ديسيكلومين را با آب رقيق كند.
به بيمار بياموزيد دماي بالاي محيط ممكن است احتمال بروز گرمازدگي را در افرادي كه از دي سيكلومين استفاده مي‌كنند افزايش دهد. در صورت امكان از قرار گرفتن در معرض هواي گرم اجتناب كند و در صورتي كه اين عوارض بروز كردند دارو را قطع نمايد.
به بيمار بياموزيد بروز راش و ساير علائم پوستي را اطلاع دهد.
دارو بهتر است نيم الي يک ساعت قبل از غذا استفاده شود.
مصرف در سالمندان: مصرف دي‌سيكلومين در بيماران سالخورده بايد با احتياط همراه باشد. مقادير مصرف دارو در اين بيماران كمتر است.
مصرف در كودكان: مصرف اين دارو در كودكان كوچكتر از 6 ماه ممنوع است. در كودكان بالاي 6 ماه نيز اين دارو بهتر است با احتياط مصرف شود زيرا ممكن است بروز حملات تشنجي را افزايش دهد.

7-آتروپین سولفات-Atropine Sulfate Systemic

هشدار! تجويز و تعيين دوز دارو به عهده پزشک می باشد.

موارد مصرف آتروپین سولفات (Atropine Sulfate Systemic)

الف)‌ براديكاردي علامتي، برادي آريتمي (ريتمهاي اتصالي يا فراري) (junctional or escape rhythm).
ب) جلوگيري از ترشحات و انسداد رفلكس‌هاي عصب واگ قبل از جراحي.
پ) پادزهر مسموميت با حشره كش هاي مهاركننده كوليناستراز.
ت) جلوگيري از عوارض موسكاريني داروهاي آنتيكوليناستراز وقتي جهت برگشت عوارض بلوك عصبي ـ عضلاني داروهاي curariform مصرف مي‌شوند.
ث) درمان كوتاه مدت يا جلوگيري از برونكواسپاسم.

مکانیسم اثر آتروپین سولفات (Atropine Sulfate Systemic)

آتروپين به عنوان يك آنتيكولينرژيك (پاراسمپاتوليتيك) با موارد مصرف زياد، هنوز عمده ترين دارو براي درمان برادي آريتمي است. اين دارو با مسدود كردن اثرات استيلكولين بر گره هاي سينوسي ـ دهليزي و دهليزي ـ‌ بطني، سرعت انتقال آنها را تسريع مي كند.
آتروپين سرعت تخليه الكتريكي گره سينوسي را نيز افزايش و زمان عدم پاسخ دهي گره دهليزي ـ بطني را كاهش مي‌دهد. اين تغييرات باعث افزايش سرعت ضربان قلب (دهليزي و بطني) مي‌شود.
آتروپين اثرات متفاوت (و از نظر باليني بي اهميت) بر روي سيستم هيس‌‌ پوركنژ دارد. مقادير كم (كمتر از 5/0 ميلي گرم) و گه گاهي مقادير زيادتر اين دارو، به واكنش متناقض آهسته شدن ضربان قلب منجر مي‌شود ‌كه ممكن است با ضربان سريع تر ادامه يابد.
آتروپين به عنوان يك داروي مسدود كننده گيرنده‌هاي كولينرژيك، اعمال سيستم اعصاب پاراسمپاتيك بر روي برخي غدد (نايژه‌اي، بزاقي، تعريقي) را كاهش مي‌دهد و موجب كم شدن ترشحات اين غدد مي‌شود. آتروپين اثرات كولينرژيك بر روي عنبيه، جسم مژگاني و عضلات صاف نايژه‌ها و روده را كاهش مي‌دهد.
آتروپين به عنوان پادزهر مسموميت با مهاركننده‌هاي كوليناستراز، اثرات مقلد كولين اين حشره كشها را مهار مي‌كند.

موارد منع مصرف آتروپین سولفات (Atropine Sulfate Systemic)

حساسيت به آتروپين، ‌گلوكوم زاويه بسته، چسبندگي عدسي و عنبيه، تاكيكاردي، بيماريهاي انسدادي دستگاه گوارش، ايلئوس، آتوني روده در افراد مسن يا بيماران ناتوان ، كوليت اولسروز شديد، مگاكولون سمي ناشي از كوليت اولسراتيو، بيماريهاي كبدي، اوروپاتي انسدادي، بيماريهاي كليوي، مياسنتي گراويس (مگر در درمان عوارض جانبي ناشي از مهاركننده‌هاي كوليناستراز)، آسم، تيروتوكسيكوز، Mobitz تيپ II.

موارد احتياط: در كودكان با فلج اسپاستيك و بيماران مسن با احتياط به كار رود. دوزهاي پايين به صورت پارادوكسيكال باعث كاهش ضربان قلب مي شوند. بعضي از فرآورده‌ها حاوي متا بيسولفيت بوده كه باعث واكنش هاي آلرژيك مي شود. در صورت مصرف استنشاقي مكرر بخصوص در افراد مسن، دارو تجمع مي يابد. دفع حرارت از بدن را بخصوص در آب و هواي گرم مختل مي كند. در بيماران با نوروپاتي اتونوم ، هيپرپلازي پروستات، هيپرتيروئيديسم، CHF، آريتمي قلبي، بيماريهاي مزمن ريوي، بيماريهاي دستگاه صفراوي با احتياط مصرف شود. افراد مسن داروهاي آنتيكولينرژيك را به خوبي تحمل نمي‌كنند و بهتر است در اين گروه از افراد استفاده نشود. امروزه موارد مصرف آتروپين محدود به درمان برادي آريتمي يا مصارف قبل از جراحي است.

عوارض جانبی آتروپین سولفات (Atropine Sulfate Systemic)

اعصاب مركزي: سردرد ، بي قراري، آتاكسي، عدم درك مكان و زمان، توهم، هذيان، اغما، بي خوابي، سرگيجه، هيجان، آشفتگي، اغتشاش شعور (بخصوص در افراد سالخورده).
قلبي ـ‌ عروقي: تاكيكاردي بعد از دوزهاي بالا ، طپش قلب ، ‌آنژين صدري، براديكاردي بعد از دوزهاي پايين.
پوست: برافروختگي و گرم شدن پوست.
چشم: ترس از نور (با مصرف مقدار يك ميلي گرم)، تاري ديد، گشادي مردمك چشم (با مصرف مقدار دو ميلي گرم)، افزايش فشار داخل چشم.
دستگاه گوارش: خشكي دهان، تشنگي، يبوست، تهوع، استفراغ.
ادراري ـ‌ تناسلي: احتباس ادرار، ناتواني جنسي.
خون: لكوسيتوز.
ساير عوارض: واكنشهاي آلرژيك شديد مثل آنافيلاكسي و كهير.

تداخل دارویی آتروپین سولفات (Atropine Sulfate Systemic)

مصرف همزمان با ساير داروهاي آنتيكولينرژيك يا داروهاي داراي اثرات آنتيكولينرژيك، باعث بروز اثرات اضافي مي‌شود.
آمانتادين باعث تشديد عوارض آنتيكولينرژيك مي‌شود. با احتياط استفاده شوند.

مصرف آتروپین سولفات (Atropine Sulfate Systemic) در بارداری

FDA طبقه بندی: C.

مصرف آتروپین سولفات (Atropine Sulfate Systemic) در دوران شیردهی

این دارو در شیر ترشح میشود ، با احتیاط مصرف شود.

مقدار مصرف آتروپین سولفات (Atropine Sulfate Systemic)

برای اطلاع از مقدار و نحوه مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.

هشدارها در مورد آتروپین سولفات (Atropine Sulfate Systemic)

1- در صورت وجود اختلال قلبي، بيمار را بايد از نظر بروز تاكيكاردي تحت نظر داشت.
2- تزريق وريدي آتروپين ممكن است ابتدا موجب واكنش متناقض براديكاردي شود كه معمولاً طي 2 دقيقه رفع مي‌شود.
3- مقدار مصرف مايعات و ميزان دفع آنها در روز بايد پيگيري شود. آتروپين ممكن است موجب احتباس ادرار يا اشكال در دفع ادرار شود. در صورت امكان، بيمار قبل از مصرف دارو ادرار كند.
4- مصرف مقادير زياد اين دارو ممكن است موجب افزايش درجه حرارت بدن، احتباس ادرار و اثر بر سيستم اعصاب مركزي، از جمله توهم و اغتشاش شعور (هذيان ناشي از اثرات آنتيكولينرژيك) شود. ساير داروهاي آنتيكولينرژيك ممكن است انسداد عصب واگ را افزايش دهند.
5 – شدت عوارض جانبي با مقدار مصرف دارو تغيير مي‌كند.
6- با نوراپي نفرين بيتارارتارات و بيکربنات ناسازگار مي‌ باشد. همزمان با هم به کار نروند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

داروهای ضد افسردگی

Prozac پس از انتشار در سال 1988، افسردگی را تغییر داد. با هدف قرار دادن سیستم سروتونین مغز، این دارو عوارض جانبی کمتری نسبت به نسل های قبلی داروهای ضد افسردگی ایجاد کرد. تا سال 1994، بیش از 6 میلیون آمریکایی پروزاک تجویز کرده بودند.

شرکت داروسازی الی لیلی در مورد یافتن ترکیباتی که می توانند سیستم سروتونین مغز را هدف قرار دهند، دست به اقدام زد. و در سال 1974، دانشمندان گزارش دادند که فلوکستین، ترکیبی که مانع از حذف سروتونین – و تنها سروتونین – از سیناپس ها می شود، می تواند موثر واقع شود.

FDA پس از گذشت بیش از یک دهه کارآزمایی بالینی، فلوکستین را برای درمان افسردگی در سال 1987 تصویب کرد. بازاریابی در سال 1988 با نام تجاری Prozac آغاز شد. فلوكستين اولين كلاس از داروهای ضد افسردگی به نام مهاركننده های انتخاب مجدد سروتونین انتخابی (SSRIs) بود.

موفقیت این داروعمدتاً به دلیل ایمنی آن صورت گرفته است – با هدف گیری انتخابی سروتونین، عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهایی مانند ایمی پرامین ایجاد کرده است و بیماران آن را بهتر تحمل می کنند. اما، در کاهش علائم افسردگی مؤثرتر از این داروها نبود.

SSRI درمان افسردگی را تغییر داده است. به عنوان مثال، محققان دانشگاه مک گیل دریافتند که کاهش سطح سروتونین باعث نمی شود که بیشتر افراد دچار افسردگی شوند.

از این گذشته، SSRI به سرعت میزان سروتونین در مغز را افزایش می دهد، اما بیماران هفته ها احساس بهتری نمی کنند. اگر تقویت سیگنالینگ سروتونین مهم است، بنابراین بیماران باید فوراً احساس بهتری داشته باشند.

مطالعات تصویربرداری از مغز نشان می دهد كه افراد افسرده دارای هیپوكامپ كوچكتری هستند كه مركز یادگیری و حافظه است. نورونهای موجود در هیپوکامپ کوچک می شوند و اتصالات بین آنها از بین می رود. SSRI این ضایعات را برعکس می کند – آنها پروتئین هایی را تقویت می کنند که به رشد و زنده ماندن سلول های عصبی کمک می کند، سلول های عصبی را برای ایجاد اتصالات جدید و رشد سلول های جدید ترغیب می کنند.

اکنون دانشمندان در تلاشند تا دریابند که آیا می توان این رشد را سریعتر تحریک کرد؟

به نظر می رسد کتامین داروی بیهوشی همین کار را انجام می دهد. کتامین گیرنده گلوتامات، یک اسید آمینه و انتقال دهنده عصبی اصلی تحریک کننده مغز را مسدود می کند. کتامین می تواند خلق و خوی را بهبود بخشد و رشد سیناپس های جدید را طی چند ساعت تحریک کند و اثرات آن تا یک هفته ادامه یابد.

در مارس 2019، FDA یک اسپری بینی مشتق از کتامین را برای افرادی که دارای افسردگی شدید بودند، تصویب کرد.

جان کریستال، رئیس بخش روانپزشکی در دانشگاه ییل و بخشی از تیم تحقیقاتی که برای اولین بار کتامین را در بیماران افسرده بررسی کرد، اظهار می کند “كتامین ممكن است نمونه ای از كل داروهای ضد افسردگی باشد.”

وی بیان می کند، تلاش ها برای کشف زمینه های بیولوژیکی اثرات ضد افسردگی کتامین می تواند روش های درمانی جایگزین را نشان داده و خطوط جدید اکتشاف را باز کند.

پژوهشی جدید کارآمدی کتامین در درمان افسردگی در مدل حیوانی را نشان داده است و دو فرضیه در مورد علت افسردگی مطرح می‌کند. این پژوهش که توسط برنارد لوچر، استاد زیست شناسی دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا انجام شده است در نشریه Biological Psychiatry منتشر خواهد شد.

لوچر می گوید: “افسردگی دومین مشکل سلامتی هزینه بر در جهان است. این واقعیت چندان شناخته شده نیست چون نوعی لکه ننگ به آن چسبیده است و افراد دوست ندارند درباره آن صحبت کنند. حدود 17 صد آمریکایی‌ها در نقطه‌ای از زندگی خود تحت درمان افسردگی قرار می‌گیرند اما گزینه‌های درمانی محدود است و یک سوم بیماران به این درمان‌ها پاسخ نمی‌دهند.”

گابا دومین ماده شیمیایی از نظر فراوانی است که سلولهای عصبی مغز برای ارتباط استفاده می کنند. کارکرد اصلی گابا کاهش فعالیت سلول‌های عصبی است. لوچر و همکارانش با القای جهشی در یک ژن که واحدی در یکی از گیرنده‌های گابا را کد‌‌‌‌‌گزاری می‌کند مدلی برای افسردگی در موش‌ها ایجاد کردند. جهش ایجاد شده در گیرنده ذکر شده باعث کاهش در سیگنال دهی گابا در حد 15 تا 20 درصد می‌شود که کاهش سیگنال‌دهی گابا در بیماران افسرده را شبیه سازی می‌کند. موش‌هایی که این جهش را دریافت کردند صفات مرتبط با افسردگی مثل کاهش جستجوی لذت نشان می‌دهند و بعد از درمان با داروهای ضدافسرگی به حالت طبیعی برمی‌گردند.

لوچر می‌گوید: “می‌توانید به گابا مثل ترمزهای ماشین نگاه کنید که کارکرد آن کاهش فعالیت در سلولهای عصبی است. نقطه مقابل آن گلوتامات است؛ ماده‌ی شیمیایی دیگری در مغز که مثل پدال گاز سلولهای عصبی فعالیت می‌کند. وقتی کارکرد گابا در موش‌ها را کاهش دادیم از اینکه سطوح گلوتامات هم کاهش یافت متعجب شدیم. این نتایج نشان می‌دهد که مغز مکانیزم‌هایی برای حفظ تعادل بین ترمز و گاز دارد تا جلوی از کنترل خارج شدن مغز را بگیرد. حالتی که آن را به نام هموستاز می‌شناسیم.”

محققان موش‌ها را با دوزهای کمی از کتامین، یک ضدافسردگی آزمایشی که به شکل موقت یکی از انواع اصلی گیرنده های گلوتامات در سلولهای عصبی را مسدود می کند، درمان کردند. لوچر می گوید: “درمان با کتامین نه تنها رفتار را طبیعی کرد و سطوح گیرنده‌های گلوتامات را به حالت عادی بازگرداند بلکه کارکرد گابا هم ترمیم شد. مهمتر اینکه، اثرات کتامین فقط در موش‌هایی با جهش در گیرنده ها که سیگنال دهی عصبی ناقص داشتند دیده شد و نه در موش های عادی. نتایج ما به این دو فرضیه می‌رسد که افسردگی نتیجه نقص در سیگنال‌دهی گابا یا نتیجه نقص در سیگنال‌دهی گلوتامات است. نشان دادیم که رفتار مشابه افسردگی در موش‌ها هم از کاهش گابا و هم کاهش گلوتامات ناشی می‌شود و هر دو با یک دوز کتامین ترمیم می‌شود.”

محققان برنامه‌ریزی کرده اند تا از این مدل حیوانی برای درک بهتر چگونگی کارکرد کتامین در طراحی جایگزین‌های امن تر استفاده کنند. لوچر می گوید “کتامین نسبت به داروهای ضدافسردگی موجود مزیت‌هایی دارد. سریع عمل می کند و اثرات طولانی مدتی دارد اما در عین حال اعتیاد آور است و می‌تواند باعث ایجاد روانپریشی شود بنابراین امیدواریم از این مدل برای درک بهتر کارکرد شیمیایی-زیستی کتامین استفاده کنیم. پس از این مرحله می‌توانیم طراحی داروهای شبیه کتامین بدون عوارض جانبی ناخواسته را آغاز کنیم.”

داروهای افسردگی به طور معمول برای رفع افسردگی در افراد غمگین تجویز می‌شوند اما این قرص‌ها کارکرد و تاثیرات پیچیده‌تری دارند.

داروهای باز جذب کننده سروتونین

داروهایی نظیر فلوکستین ، فلووکسامین ، سرترالین از جمله داروهایی هستند که در این گروه جای می گیرند و به علت اثر بخشی خوب و عوارض کم در حال حاضر از بهترین قرص های ضد افسردگی به شما می روند. سروتونین نوعی آمینو اسید  است که در سیستم عصبی انسان یافت می شود و در نزد افکار عمومی به عنوان جاری کننده احساس خوب شناخته می شود. سروتونین کارکرد های متفاوتی در سیستم عصبی انسان دارد که تنظیم حالات روحی ، خواب و اشتها از جمله آنها است.

داروهای باز جذب کننده سروتونین مانع از دفع سروتونین در مغز می شوند و به این ترتیب باعث افزایش میزان این آمینو اسید در سیستم عصبی می گردند که نتیجه آن بهبود حالات روحی در فرد بیمار است . البته این مکانیسم تنها اختصاص به داروهای باز جذب کننده سروتونین ندارد ، تقریبا تمامی قرص های ضد افسردگی به نوعی بوسیله افزایش میزان سروتونین در مغز باعث کاهش حالات ناخوشایند روحی می شوند. تفاوت عمده در مکانیسمی است که هر کدام از این گروه داروها از آن برای افزایش غلظت سروتونین  استفاده می کنند .

مغز انسان از میلیاردها نرون تشکیل شده و ارتباط این نرون ها با یکدیگر به وسیله سیناپس ها برقرار می شود داروهایی که در گروه باز جذب کننده های سروتونین قرار می گیرند مانع از جذب این ماده به وسیله سینا پس ها می شوند. هر چند که این گروه از داروها در حال حاضر از بهترین قرص های ضد افسردگی به شمار می روند و در خط اول مبارزه با افسردگی قرار دارند اما یکی از مهمترین عارضه در این گروه از داروها کاهش میل جنسی است که علی الخصوص در آقایان بیشتر مشاهده می شود . مصرف داروی بوپروپیون می تواند به کاهش این عارضه کمک کند . به طور کلی گروه داروهای باز جذب کننده سروتونین داری کمترین عوارض جانبی در میان داروهای ضد افسردگی هستند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

عوارض مصرف آنتی بیوتیک ها چیست؟

روزیاتو/ آنتی بیوتیک دارویی است که با متوقف کردن عملکرد باکتری‌ها از پیشرفت عفونت در بدن پیشگیری می‌کند. آنتی بیوتیک این کار را با کشتن یا جلوگیری از تکثیر و بازتولید باکتری‌ها انجام می‌دهد.
معنی لغوی آنتی‌بیوتیک «مخالف زندگی» است یا «زیست کُش». بنابراین هر دارویی که تمامی میکروب‌ها و باکتری‌های بدن را از بین ببرد در دسته آنتی‌بیوتیک‌ها جا می‌گیرد. اما به طور عمومی، پزشکان این دارو را برای کشتن باکتری‌ها تجویز می‌کنند.
آنتی‌بیوتیک‌ها از دو راه طبیعی و ساختگی، از میکروارگانیسم‌هایی همچون قارچ‌ها و باکتری‌ها گرفته می‌شوند و خود برای از بین بردن میکروارگانیسم‌های دیگر یا ممانعت از رشد آن‌ها استفاده می‌شوند.

قبل از اینکه آنتی‌بیوتیک اولین بار در دهه ۱۹۲۰ میلادی کشف شود، مردم حتی به واسطه کوچک‌ترین و ضعیف‌ترین عفونت‌های باکتریال همچون گلودرد میکروبی هم ممکن بود جان خود را از دست بدهند. عمل جراحی در آن دوران یک کار پرخطر محسوب می‌شد.

آنتی بیوتیک چیست؟

مطابق آمارهای وزارت بهداشت ایران، مصرف آنتی‌بیوتیک در کشور روند بالایی یافته به‌طوری‌که در بیش از نیمی از نسخه‌های پزشکی که تجویز می‌شود حداقل یک آنتی‌بیوتیک وجود دارد. این در حالیست که از تجویز غیرضروری این داروها توسط پزشکان پرهیز شود.

آنتی‌بیوتیک چه قابلیت‌هایی دارد و از عهده چه کارهایی بر نمی‌آید.

بسیاری از باکتری‌های موجود در بدن انسان بی‌خطر هستند. برخی از آنها حتی مفید هم هستند و برای انجام برخی فعالیت‌ها، بدن به آنها نیاز دارد. اما شماری از باکتری می‌توانند سبب بروز عفونت در برخی از اندام‌ها شوند. خوشبختانه آنتی بیوتیک توانایی از بین بردن اغلب این باکتری‌های مضر را دارد.
عفونت‌هایی که به واسطه مصرف صحیح آنتی بیوتیک می‌توان آنها را درمان کرد به شرح زیر هستند:

• عفونت‌های گوش و عفونت‌های سینویسی
• عفونت دندان
• عفونت‌های پوستی
• مننژیت (آماس سر و نخاع)
• گلودرد میکروبی
• عفونت مثانه و کلیه
• سینه‌پهلو باکتریال
• سیاه سرفه

عوارض مصرف آنتی‎بیوتیک چیست؟

از آنجا که معده انسان مملو از انواع باکتری‌های مفید و مضر است، زمانی که شما تحت درمان عفونت به واسطه آنتی‌بیوتیک هستید این دارو روی سیستم گوارشی بدن تاثیر می‌گذارد. از شایع‌ترین عوارض جانبی مصرف آنتی بیوتیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• هضم نشدن غذا (سوءهاضمه) / نفخ
• دردهای شکمی
• از دست دادن اشتها

گاهی ممکن است فرد با نشانه‌های زیر مواجه شود

• کهیر / جوش‌های ریز روی پوست همراه با خارش شدید
• سرفه کردن
• خس‌خس سینه
• تنگ شدن نفس / گرفتن گلو

عوارض آنتی بیوتیک بیشتر متوجه معده و دستگاه گوارش است و منجر به مشکلات زیر می‌شود:

• حالت تهوع؛
• استفراغ؛
• گرفتگی عضلات؛
• اسهال.

آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند سفالوسپورین‌ها، ماکرولیدها، پنی‌سیلین‌ها و فلوروکینولون‌ها نسبت به سایر آنتی‌بیوتیک‌ها مشکلات بیشتری ایجاد می‌کنند.

مصرف آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند آموکسی‌سیلین و داکسی‌سایکلین با غذا، امکان وقوع عوارضی چون معده درد را کاهش می‌دهد. البته این رویکرد برای تمام آنتی‌بیوتیک‌ها جواب نمی‌دهد. برخی از انواع آنتی‌بیوتیک‌ها مانند تتراسایکلین باید با معده‌ی خالی مصرف شوند. برای اطمینان از شیوه‌ی مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، حتما با پزشک معالج خود مشورت بفرمایید.

اسهال خفیف، معمولا بعد از قطع مصرف آنتی‌بیوتیک بهبود می‌یابد، اما اسهال شدید، می‌تواند منجر به موارد زیر بشود:

• درد و گرفتگی عضلات شکم؛
• تب؛
• تهوع؛
• وجود خلط یا خون در مدفوع.

مقاومت بدن در مقابل آنتی‌بیوتیک

آنتی‌بیوتیک زمانی ضد باکتری است و ایمنی بدن را تضمین می‌کند که به روش صحیح مصرف شود. اما شاید بد نباشد بدانید که حدوی یک و نیم درصد از آنتی‌بیوتیک‌های مصرفی ضروری نیستند.
سو مصرف این دارو باعث می‌شود تا بدن به آنتی بیوتیک مقاوم شود. باکتری‌ها نیز به مرور به این دارو عادت می‌کنند، در برابرش قد علم می‌کنند و کم‌کم‌ به ابرباکتری یا سوپرباگ تبدیل می‌شوند و آن زمان است که دیگر کاری از دست آنتی‌بیوتیک بر نمی‌آید.
این مساله می‌تواند یک تهدید جدی بشمار برود زیرا اگر بدن به آنتی‌بیوتیک جواب ندهد، دیگر هیچ داروی دیگری برای از بین بردن باکتری‌ها وجود ندارد و آن وقت است که بیمار برای زمان طولانی‌تری با عفونت و بیماری درگیر خواهد بود.

بدون تجویز پزشک به هیچ عنوان از آنتی بیوتیک استفاده نکنید.

حتما مراقب تداخل دارویی باشید زیرا برخی از آنتی بیوتیک ها با داروهای دیگر همخوانی ندارند و ممکن است مشکلات زیادی برای فرد به وجود بیاورند. از جمله داروهایی که می‌توانند با آنتی بیوتیک ها تداخل داشته باشند می‌توان به رقیق کننده‌های خون، آنتی‌هیستامین‌ها، ضد اسیدها، داروهای ضد التهاب مانند داروهای بدون نسخه ضد درد، داروهای سوریازیس، داروهای ادرارآور، داروهای ضد قارچ، استروئیدها، داروهای دیابت، شل کننده‌های ماهیچه، داروهای میگرن، و برخی داروهای ضد افسردگی اشاره کرد.
همزمان با مصرف آنتی بیوتیک از داروهای ضدبارداری و مصرف الکل خودداری کنید.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

آنتی هیستامین چیست؟‌

هیستامین ماده‌ای شیمیایی است که به‌شکل طبیعی در بدن تولید می‌شود و در سلول‌های آلرژیک نگهداری می‌شود؛ مثلا ماست‌سل (Mast cell) و بازوفیل‌ها. اگر آلرژی داشته باشید، در پاسخ به آلرژن‌ها، از این سلول‌ها هیستامین آزاد می‌شود. هیستامین به دریافت‌کننده‌های هیستامین می‌چسبد. دریافت‌کننده‌های هیستامین نیز در سلول‌های مختلفی از بدن وجود دارند. این فرایند باعث بروز علائم آلرژی مثل عطسه، خارش و سوزش چشم و بینی، کهیر و حتی آنافیلاکسی می‌شود.

آنتی‌ هیستامین ‌ها داروهایی هستند که دریافت‌کننده‌های هیستامین را مسدود می‌کنند؛ به همین دلیل، موجب توقف علائمی می‌شوند که هیستامین‌ها در بدن ایجاد می‌کنند. این علائم عبارت‌اند از عطسه، آبریزش بینی، خارش چشم و تورم گلو.

هیستامین یک میانجی مهم در واکنشهای التهابی و واکنشهای آلرژیک فوری می باشد، همچنین این ماده نقش مهمی در ترشح اسید معده دارد و به عنوان میانجی و تنظیم کننده ی عصبی نیز عمل می کند.

هیستامین علاوه بر بافتهای حیوانی در گیاهان نیز یافت می شود و همچنین بخشی از بعضی زهرها و ترشحات نیش حشرات را تشکیل می دهد .

داروهای آنتی هیستامین با خنثی‌کردن عمل هیستامین باعث می شوند که خارش و آبریزش بینی و عطسه‌کردن تسکین یابد. همچنین این داروها علایم مربوط به آلرژی در مناطقی غیر از بینی مثلاً: کهیرها یا دانه های پوستی را بهبود می بخشند.

داروهای آنتی هیستامین را در صورت امکان باید پیش از حمله آلرژی مصرف کرد. داروهای آنتی هیستامین به اشکال مختلف قرص، قطره چشمی، شربت و اسپری بینی وجود دارند. در بسیاری موارد این داروها در دو شکل سریع الاثر و با اثر تدریجی هم وجود دارند.

داروهای آنتی هیستامین به دو گروه قدیمی تر یا نسل اول و جدیدتر یا نسل دوم تقسیم می شوند؛ تفاوت عمده این دو گروه در میزان عارضه جانبی خواب آلودگی است. آنتی هیستامین های نسل دوم بر خلاف نسل اول کمتر این عارضه شایع را به وجود می آورند.

رینیت آلرژیک (التهاب مخاط بینی آلرژیک)

انواع جدید آنتی‌هیستامین‌ های خوراکی مثل لووستیریزین، ستیریزین، فکسوفنادین و دزلوراتادین از درمان‌های مؤثر این بیماری هستند. آنتی‌ هیستامین های قدیمی‌تر مثل دیفن‌هیدرامین، کلرفنیرامین و هیدروکسی‌زین هم برای درمان بیماری مؤثر‌ند، ولی عوارض جانبی بیشتری دارند.

آنتی هیستامین‌های خوراکی زمانی تأثیر قابل‌توجهی دارند که در موقع نیاز مصرف شوند؛ یعنی با مصرف این داروها، علائم آلرژی در یک تا دو ساعت بعد از مصرف دارو بهبود می‌یابند.

آنتی هیستامین ها به‌شکل اسپری بینی برای درمان رینیت آلرژیک و آلرژی‌های مرتبط با بینی تجویز می‌شوند. اسپری‌های بینی آنتی هیستامین عبارت‌اند از: آزلاستین و اولوپاتادین.

اسپری‌های بینی کورتیکواستروئید هم معمولا برای درمان آلرژی تجویز می‌شوند.

آلرژی چشمی

آنتی‌هیستامین‌های خوراکی می‌توانند در درمان علائم آلرژی‌های چشمی مؤثر باشند. این داروها به‌شکل قطره‌های چشمی هم وجود دارد از جمله: آزلاستین، امداستین، فنیرامین، کتوتیفن و… .

زمانی که آنتی هیستامین ها مؤثر واقع نشوند، ممکن است از قطره چشمی کورتیکواستروئید برای درمان آلرژی‌های چشمی استفاده شود.

این داروها در اشکال متعددی شامل

• قرص
• کپسول
• شربت
• آمپول و شیاف ساخته می شوند.

استفاده طولانی مدت آنتی هیستامین ها در برخی افراد اثر آنها را کم می کند؛ در این حالت، تغییر آن به نوع دیگری از آنتی هیستامین ها، می تواند کمک کننده باشد. افراد مبتلا به آسم ، آمفیزم ، برونشیت مزمن یا سایر مشکلات تنفسی نباید از آنتی‌هیستامین استفاده کنند، مگر در صورت لزوم و با تجویز پزشک. برخی آنتی هیستامین ها باعث

• خواب آلودگی
• گیجی
• اختلال یا کاهش هوشیاری

افراد می‌شوند. به همین علت افرادی که از این داروها استفاده می‌کنند باید از انجام کارهایی که به هوشیاری کامل نیاز دارد، مانند رانندگی یا کار با ابزارهای مکانیکی خودداری کنند، مگر اینکه نحوه تأثیر دارو بر روی آن ها کاملاً شناخته شده باشد.

آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند با نتایج آزمایش های تشخیص پوستی و خونی تداخل پیدا کنند. پرومتازین می‌تواند با آزمون های حاملگی تداخل کند و قند خون را بالا ببرد. فردی که آنتی هیستامین مصرف می‌کند بایستی قبل از برنامه ریزی جهت آزمایش های تشخیص پزشکی، پزشک مسئول خود را مطلع سازد.

مبتلایان به فنیل کتونوری باید هشیار باشند که برخی از آنتی هیستامین ها محتوی آسپارتام (نوتراسویت) هستند که در بدن تبدیل به فنیل آلانین می شود. فردی که مبتلا به آپنه خواب (دوره هایی که تنفس در طول خواب متوقف می‌شود) است نباید پرومتازین استفاده کند؛ این دارو در بیماران دچار اختلالات تشنجی نیز موجب افزایش تواتر حملات تشنج می شود.

مزایای آنتی هیستامین های نسل دوم :

آنتی هیستامین های نسل دوم به دلیل اتصال به گیرنده های H1 محیطی (عدم اتصال به H1 های CNS) دارای مزایای زیرند :
اثرات سداتیو ضعیف، نداشتن اثرات آنتی کولینرژیکی و دفعات مصرف کم.(هرچند اثرات سداتیو یا آنتی کولینرژیکی آنتی هیستامینها گاها مفید بوده و در درمان سایر بیماریها ممکن است بکار روند).

منع مصرف آنتی هیستامین ها :

– حساسیت مفرط به ترکیب خاص یا ترکیبات مشابه

– نوزادان

– مادران شیرده

– افرادی که از S‘MAOI استفاده می کنند.

– مبتلایان به گلوکوم زاویه بسته هایپرتروفی پروستات نشانه دار

– انسداد گردن مثانه

– انسداد Pyloroduodenal (بین دئودنوم و پیلوری)

– بیماران ضعیف ( سیپروهپتادین )

– زخم پپتیک تنگ کننده پیلور

 احتیاطات در مورد مصرف آنتی هیستامین ها :

– مبتلایان به آسم ( به علت غلیظ شدن موکوس )

– مبتلایان به گلوکوم زاویه باز

– مبتلایان به فشار داخل چشمی بالا

– هایپر تیروئیدیسم

– هایپرتانسیون و مبتلایان به بیماریهای قلبی – عروقی

– افراد مبتلا به صرع ( پرومتازین )

– سالمندان

قرص آنتی هیستامین را همه ما بخصوص افرادی که دچار حساسیت و آلرژی فصلی می شوند را می شناسند، بعضی وقت ها آلرژی به قدری افراد را کلافه می کند که این قرص را مانند نقل و نبات مصرف می کنند که باید بگوییم این کار بسیار اشتباه است زیرا عوارض قرص آنتی هیستامین میتواند خطرناک باشد. در ادامه مواردی از عوارض قرص آنتی هیستامین را برای شما نوشته ایم که توصیه میکنیم حتماً این مقاله را بخوانید.

عوارض قرص آنتی هیستامین

آنتی‌هیستامین‌ها جزو داروهای کم خطر هستند و مسمومیت اندکی ایجاد می‌کنند چون به سرعت از بدن دفع می‌شوند و عوارض داورهای نسل دوم هم به‌مراتب کمتر است، اما با این حال مصرف زیاد هر دارویی در طولانی‌مدت عوارض و خطرات خود را دارد که به ترتیب اشاره می‌کنیم:

احتمال خواب آلودگی:

به گزارش آکادمی پزشکان آمریکا، آنتی‌هیستامین‌ها باعث ایجاد خواب آلودگی می‌شوند. بدون شک این مساله برای رانندگان و صاحبان مشاغلی که کارشان نیاز به هشیاری کامل دارد، خطرساز است. سرگیجه نیز جزو عوارض مصرف زیاد آنتی‌هیستامین‌هاست. در برخی موارد افرادی که به طور مرتب آنتی‌هیستامین مصرف می‌کنند، در فکرکردن و تصمیم‌گیری دچار مشکل می‌شوند.

بروز دردهای شکمی:

بعضیاز آنتی‌هیستامین‌ها در برخی افراد باعث ایجاد دردهای شکمی می‌شود. حالت تهوع و اختلالات گوارشی نیز جزو مشکلاتی است که برخی افراد با مصرف آنتی‌هیستامین تجربه می‌کنند.

مشکل عدم تمرکز و حتی تشنج:

مصرف بیش از حد و خودسرانه آنتی‌هیستامین خطرناک است و احتمال بروز تشنج و حملات صرع را افزایش می‌دهد. توهم‌های دیداری و شنیداری هم در‌صورت مصرف بیش از حد و دز بالای این داروها وجود دارد. قرمز شدن صورت و تنگی‌نفس نیز جزو علائم دیگر مصرف خودسرانه آنتی‌هیستامین‌هاست. در برخی موارد اختلالات خواب و احساس بی‌قراری ناشی از مصرف این دارو هم گزارش شده است.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

رایج‌ ترین قرص‌ های ضددیابت که برای کنترل قند خون در دیابت نوع 2 مصرف می ‌شوند

یکی از شایع ‌ترین پرسش ‌های دیابتی‌ ها، پرسش درباره انواع داروهای ضددیابت است. بیشتر دیابتی ‌ها دوست دارند بدانند کدام دارو جدیدتر است و کدام دارو کم‌ عارضه‌ تر.

منظور از قرص ‌های جدید ضددیابت، داروهای نسل جدیدند که در حال حاضر در بازار (در ایران و خارج از ایران) وجود دارند. در این مطلب، از ذکر نام تجاری (برند) دارو خودداری و به ذکر نام ژنریک داروها اکتفا می ‌کنم. البته بدیهی است که انتخاب نوع دارو به عهده پزشک معالج شما است و این اطلاعات صرفا جهت بالا بردن سطح آگاهی عمومی شما در این زمینه است.

قرص ‌های ضددیابت صرفا به منظور کنترل قند خون در دیابت نوع 2 مصرف می ‌شوند. درمان دیابت نوع 2 در درجه اول، اصلاح شیوه زندگی است؛ چون دیابت نوع 2، اساسا یک بیماری وابسته به شیوه زندگی است.

اگر اصلاح شیوه زندگی، مقدور یا موثر نباشد؛ آن‌ گاه باید از داروهای خوراکی ضد دیابت استفاده نمود و اگر این داروها هم نتوانند قندخون را کنترل کنند و یا دیابت نوع 2، با عوارض همراه شود آن‌ گاه ناچار هستیم به جای قرص از انسولین استفاده کنیم.

بیمارانی موفق هستند که از همان ابتدا با اصلاح شیوه زندگی خود از حداقل دارو استفاده کنند و خود را وابسته به داروها نکنند. کنترل وزن، الگوی تغذیه صحیح، تحرک جسمانی، ورزش، ترک سیگار، کنترل فشار خون و ترک عادات و رفتارهای پُرخطر، می ‌تواند ما را از داروهای ضد دیابت نوع 2، بی ‌نیاز کند.

قرص‌های ضد دیابت، بدون استثنا دارای عوارض جانبی هستند. داروهای ضد دیابت پُرمصرف به گروه‌های زیر تقسیم می ‌شوند:

سولفونیل اوره‌ ها

این گروه، قدیمی‌ ترین داروهای ضد دیابت محسوب می ‌شوند. تولازاماید، اولین دارویی است که برای دیابت نوع 2 به جامعه پزشکی عرضه شد (سال 1950). تولبوتاماید، کلرپروپاماید و استوهگزاماید به تدریج وارد بازار شدند. کلروپروپاماید در سه تا چهار دهه پیش، روی قلم پزشکان و جزو پُرمصرف ‌ترین داروهای ضددیابت بود. خود من، خاطرات زیادی از عوارض این دارو دارم (مثل افت قند خون که ساعت‌ ها یا روزها طول می ‌کشید و حتی به بستری شدن، منجر می ‌شد.) داروهای سولفونیل اوره نسل جدید شامل گلی ‌پی ‌زاید، گلی می ‌پی ‌راید، گلی بوراید، گلی ‌بن ‌کلاماید و… هستند که با اسامی تجارتی (براند) مختلفی در بازار ایران موجود هستند؛ یا ساخت داخل و یا به صورت وارداتی. پُرمصرف ‌ترین این گروه از داروها، همان گلی‌ بن‌ کلاماید است.

مکانیسم اثر این داروها از طریق تحریک سلول‌ های بتا و ترشح انسولین است. دارو باید قبل از غذا مصرف شود. دو عارضه مهم دارو، یکی افت قند خون(هیپوگلیسمی) و دیگری اضافه وزن است. بعد از چند سال، دارو بی‌ اثر خواهد شد و سلول‌ های بتا دیگر به دارو جواب نمی‌ دهند. برای چاق ‌ها، داروی مناسبی نیست. به صورت قرص ‌های پنج میلی‌ گرم در ایران ساخته شده است. سولفونیل اوره‌های نسل اول امروزه مصرف نمی ‌شوند مگر در موارد خاص و با عادت بیمار به آن ها.

بی‌ گوانیدها

پُرمصرف ‌ترین داروی این گروه، همان متفورمین است. این دارو، اولین داروی انتخابی در دیابت نوع 2، به ویژه در چاق ‌ها است. به خاطر دارم که این دارو در چند دهه قبل وارد بازار شد ولی بعد از مدتی توسط FDA جمع‌ آوری شد و در سال ‌های اخیر مجددا مورد تایید قرار گرفت. متفورمین، افت قند خون(هیپوگلیسمی) نمی ‌دهد و چاق نمی ‌کند و حتی برعکس، لاغر هم می ‌کند. مصرف متفورمین ممکن است چربی بد (LDL) و تری گلیسرید را هم پایین بیاورد. تهوع، اسهال، سوءهاضمه از عوارض نسبتا متداول و اسیدوز لاکتیک از عوارض نادر ولی مهلک این دارو محسوب می‌ شود. علت جمع‌ آوری متفورمین و فن‌ فورمین در چند دهه قبل، همین عارضه اسیدوز لاکتیک بود. این عارضه امروزه خیلی به ندرت ممکن است دیده شود. مصرف دارو بعد از مصرف غذا است. انواع آهسته و معمولی آن، به اسامی تجارتی مختلف و با قدرت مختلف وجود دارد. در ایران هم به صورت قرص ‌های 500 و 1000 میلی‌ گرمی و با نام‌های تجاری گوناگون، ساخت کارخانجات داخلی و وارداتی هم اکنون موجود است. متفورمین فعلا داروی خط اول درمان در دیابت نوع 2 محسوب می ‌شود.

مکانیسم اثر دارو، از طریق کاهش تولید گلوگز در کبد، کاهش مقاومت به انسولین و افزایش سوخت گلوکز در بافت ‌های محیطی است. یکی از نکات جالب در ارتباط با متفورمین، کاربرد آن در سایر بیماری‌ ها است؛ مانند تخمدان پلی‌ کیستیک، القای تخمک ‌گذاری، چاقی و کبد چربو حتی بعضی سرطان‌ ها که هیچ ‌کدام به طور قطع و یقین به اثبات نرسیده و تنها در دیابت نوع 2، این دارو همچنان یکه ‌تاز است.

مهارکنندگان آنزیم گوارشی

آلفاگلوکوزیداز، آنزیم مخصوصی است که موجب جذب گلوکز از روده می ‌شود. داروهای مهارکننده این آنزیم می ‌توانند قند خون را کاهش دهند و از جذب گلوکز، جلوگیری کنند. معروف‌ ترین و قدیمی ‌ترین آن ها آکاربوز است که با نام‌ های تجارتی مختلف در ایران موجود است. دارو باید با اولین لقمه غذا مصرف شود تا بتواند جذب گلوکز در روده‌ ها را کُند نماید. غالبا همراه با سایر داروها تجویز می‌ شود. دو عارضه شایعه این داروها،اسهال و سوءهاضمه (نفخ) می ‌باشد. میگ لیتول، ترکیب جدیدتری از این گروه است. از 25 میلی‌ گرم شروع و تدریجا هر چهار تا شش هفته، 25 میلی‌ گرم در روز اضافه می ‌شود.

تیازولیدیندایون‌ها (TZD)

این داروها حساسیت عضلات و بافت چربی را نسبت به اثر انسولین بالا می ‌برند. همچنین ممکن است چربی خوب (HDL) را اندکی افزایش دهند ولی به همان نسبت ممکن است چربی بد (LDL) را نیز بالا ببرند. اضافه وزن و ادم یا خیز (تجمع آب زیر پوست) از عوارض شناخته شده این داروها است. نارسایی قلب و حتی حمله قلبی با این داروها گزارش شده و به همین علت، در سال 2007، اداره نظارت بر غذا و داروی آمریکا، رسما هشدار داد که ” روزی گلیتازون ” ممکن است موجب حمله قلبی و حتی مرگ شود. ضایعات کبدی شدید نیز گزارش شده است. دو ترکیب دارویی با نام ژنریک روزی گلیتازون و پیوگلیتازون در این گروه معروف ‌تر هستند. در ایران دو نام تجارتی از این داروها به صورت قرص‌های 15، 30 و 45 میلی ‌گرمی موجود است. اثر عمده این داروها، کاهش مقاومت به انسولین، افزایش جذب گلوکز در بافت‌ها و کاهش جزیی در تولید گلوکز توسط کبد است.

مگلی تینایدها

این دسته دارویی موجب تحریک لوزالمعده و ترشح بیشتر انسولین می ‌شوند ولی زمانی موثر هستند که قبل از غذا خورده شوند. اگر قرار نیست یک وعده غذا صرف شود، دارو نیز نباید مصرف شود. رپاگلی ناید و ناتگلی ‌ناید دو فرآورده ژنریک از این گروه‌ هستند که با دو نام تجارتی معروف به صورت وارداتی در بازار ایران موجودند، با نام ژنریک رپاگلی ‌ناید. اگر همراه با سولفونیل اوره مصرف شوند، خطر افت قند خون مضاعف خواهد شد زیرا هر دو دارو، ترشح انسولین را تحریک و اثر یکدیگر را تقویت می ‌کنند. مصرف الکل همراه با این قبیل داروها، خطر افت قند را خیلی بالا می ‌برد. این قرص ‌ها با قدرت 5/0، 1 و 2 میلی‌ گرمی تهیه شده است.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۵۴۱۰۹۰۰۰ -۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.