داروهای ضد افسردگی
Prozac پس از انتشار در سال 1988، افسردگی را تغییر داد. با هدف قرار دادن سیستم سروتونین مغز، این دارو عوارض جانبی کمتری نسبت به نسل های قبلی داروهای ضد افسردگی ایجاد کرد. تا سال 1994، بیش از 6 میلیون آمریکایی پروزاک تجویز کرده بودند.
شرکت داروسازی الی لیلی در مورد یافتن ترکیباتی که می توانند سیستم سروتونین مغز را هدف قرار دهند، دست به اقدام زد. و در سال 1974، دانشمندان گزارش دادند که فلوکستین، ترکیبی که مانع از حذف سروتونین – و تنها سروتونین – از سیناپس ها می شود، می تواند موثر واقع شود.
FDA پس از گذشت بیش از یک دهه کارآزمایی بالینی، فلوکستین را برای درمان افسردگی در سال 1987 تصویب کرد. بازاریابی در سال 1988 با نام تجاری Prozac آغاز شد. فلوكستين اولين كلاس از داروهای ضد افسردگی به نام مهاركننده های انتخاب مجدد سروتونین انتخابی (SSRIs) بود.
موفقیت این داروعمدتاً به دلیل ایمنی آن صورت گرفته است – با هدف گیری انتخابی سروتونین، عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهایی مانند ایمی پرامین ایجاد کرده است و بیماران آن را بهتر تحمل می کنند. اما، در کاهش علائم افسردگی مؤثرتر از این داروها نبود.
SSRI درمان افسردگی را تغییر داده است. به عنوان مثال، محققان دانشگاه مک گیل دریافتند که کاهش سطح سروتونین باعث نمی شود که بیشتر افراد دچار افسردگی شوند.
از این گذشته، SSRI به سرعت میزان سروتونین در مغز را افزایش می دهد، اما بیماران هفته ها احساس بهتری نمی کنند. اگر تقویت سیگنالینگ سروتونین مهم است، بنابراین بیماران باید فوراً احساس بهتری داشته باشند.
مطالعات تصویربرداری از مغز نشان می دهد كه افراد افسرده دارای هیپوكامپ كوچكتری هستند كه مركز یادگیری و حافظه است. نورونهای موجود در هیپوکامپ کوچک می شوند و اتصالات بین آنها از بین می رود. SSRI این ضایعات را برعکس می کند – آنها پروتئین هایی را تقویت می کنند که به رشد و زنده ماندن سلول های عصبی کمک می کند، سلول های عصبی را برای ایجاد اتصالات جدید و رشد سلول های جدید ترغیب می کنند.
اکنون دانشمندان در تلاشند تا دریابند که آیا می توان این رشد را سریعتر تحریک کرد؟
به نظر می رسد کتامین داروی بیهوشی همین کار را انجام می دهد. کتامین گیرنده گلوتامات، یک اسید آمینه و انتقال دهنده عصبی اصلی تحریک کننده مغز را مسدود می کند. کتامین می تواند خلق و خوی را بهبود بخشد و رشد سیناپس های جدید را طی چند ساعت تحریک کند و اثرات آن تا یک هفته ادامه یابد.
در مارس 2019، FDA یک اسپری بینی مشتق از کتامین را برای افرادی که دارای افسردگی شدید بودند، تصویب کرد.
جان کریستال، رئیس بخش روانپزشکی در دانشگاه ییل و بخشی از تیم تحقیقاتی که برای اولین بار کتامین را در بیماران افسرده بررسی کرد، اظهار می کند “كتامین ممكن است نمونه ای از كل داروهای ضد افسردگی باشد.”
وی بیان می کند، تلاش ها برای کشف زمینه های بیولوژیکی اثرات ضد افسردگی کتامین می تواند روش های درمانی جایگزین را نشان داده و خطوط جدید اکتشاف را باز کند.
پژوهشی جدید کارآمدی کتامین در درمان افسردگی در مدل حیوانی را نشان داده است و دو فرضیه در مورد علت افسردگی مطرح میکند. این پژوهش که توسط برنارد لوچر، استاد زیست شناسی دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا انجام شده است در نشریه Biological Psychiatry منتشر خواهد شد.
لوچر می گوید: “افسردگی دومین مشکل سلامتی هزینه بر در جهان است. این واقعیت چندان شناخته شده نیست چون نوعی لکه ننگ به آن چسبیده است و افراد دوست ندارند درباره آن صحبت کنند. حدود 17 صد آمریکاییها در نقطهای از زندگی خود تحت درمان افسردگی قرار میگیرند اما گزینههای درمانی محدود است و یک سوم بیماران به این درمانها پاسخ نمیدهند.”
گابا دومین ماده شیمیایی از نظر فراوانی است که سلولهای عصبی مغز برای ارتباط استفاده می کنند. کارکرد اصلی گابا کاهش فعالیت سلولهای عصبی است. لوچر و همکارانش با القای جهشی در یک ژن که واحدی در یکی از گیرندههای گابا را کدگزاری میکند مدلی برای افسردگی در موشها ایجاد کردند. جهش ایجاد شده در گیرنده ذکر شده باعث کاهش در سیگنال دهی گابا در حد 15 تا 20 درصد میشود که کاهش سیگنالدهی گابا در بیماران افسرده را شبیه سازی میکند. موشهایی که این جهش را دریافت کردند صفات مرتبط با افسردگی مثل کاهش جستجوی لذت نشان میدهند و بعد از درمان با داروهای ضدافسرگی به حالت طبیعی برمیگردند.
لوچر میگوید: “میتوانید به گابا مثل ترمزهای ماشین نگاه کنید که کارکرد آن کاهش فعالیت در سلولهای عصبی است. نقطه مقابل آن گلوتامات است؛ مادهی شیمیایی دیگری در مغز که مثل پدال گاز سلولهای عصبی فعالیت میکند. وقتی کارکرد گابا در موشها را کاهش دادیم از اینکه سطوح گلوتامات هم کاهش یافت متعجب شدیم. این نتایج نشان میدهد که مغز مکانیزمهایی برای حفظ تعادل بین ترمز و گاز دارد تا جلوی از کنترل خارج شدن مغز را بگیرد. حالتی که آن را به نام هموستاز میشناسیم.”
محققان موشها را با دوزهای کمی از کتامین، یک ضدافسردگی آزمایشی که به شکل موقت یکی از انواع اصلی گیرنده های گلوتامات در سلولهای عصبی را مسدود می کند، درمان کردند. لوچر می گوید: “درمان با کتامین نه تنها رفتار را طبیعی کرد و سطوح گیرندههای گلوتامات را به حالت عادی بازگرداند بلکه کارکرد گابا هم ترمیم شد. مهمتر اینکه، اثرات کتامین فقط در موشهایی با جهش در گیرنده ها که سیگنال دهی عصبی ناقص داشتند دیده شد و نه در موش های عادی. نتایج ما به این دو فرضیه میرسد که افسردگی نتیجه نقص در سیگنالدهی گابا یا نتیجه نقص در سیگنالدهی گلوتامات است. نشان دادیم که رفتار مشابه افسردگی در موشها هم از کاهش گابا و هم کاهش گلوتامات ناشی میشود و هر دو با یک دوز کتامین ترمیم میشود.”
محققان برنامهریزی کرده اند تا از این مدل حیوانی برای درک بهتر چگونگی کارکرد کتامین در طراحی جایگزینهای امن تر استفاده کنند. لوچر می گوید “کتامین نسبت به داروهای ضدافسردگی موجود مزیتهایی دارد. سریع عمل می کند و اثرات طولانی مدتی دارد اما در عین حال اعتیاد آور است و میتواند باعث ایجاد روانپریشی شود بنابراین امیدواریم از این مدل برای درک بهتر کارکرد شیمیایی-زیستی کتامین استفاده کنیم. پس از این مرحله میتوانیم طراحی داروهای شبیه کتامین بدون عوارض جانبی ناخواسته را آغاز کنیم.”
داروهای افسردگی به طور معمول برای رفع افسردگی در افراد غمگین تجویز میشوند اما این قرصها کارکرد و تاثیرات پیچیدهتری دارند.
داروهای افسردگی به طور معمول برای رفع افسردگی در افراد غمگین تجویز میشوند اما این قرصها کارکرد و تاثیرات پیچیدهتری دارند.
به گزارش سرویس سلامت ایسنا، داروهای افسردگی انواع وسیعی از اختلالات را درمان می کنند و روی هر فرد تاثیرات مختلفی دارند.
افسردگی یکی از رایجترین اختلالهای روان است که اغلب تشخیص داده نمی شود. طبق بررسیهای سازمان جهانی بهداشت (WHO) حدود ۳۵۰ میلیون انسان در سراسر دنیا از اختلال افسردگی رنج می برند. همچنین انواع مختلفی از افسردگی و دیگر اختلالهای روان مثل اضطراب وجود دارند که اغلب با هم بروز میکنند.
علاوه بر تغییرات کوچک در سبک زندگی از قبیل افزایش فعالیت جسمی، بهبود سلامت خواب و رژیم غذایی و تعاملات اجتماعی، روشهای بالینی درمان افسردگی به طور معمول شامل انواع روان درمانی و البته داروهای افسردگی میشود. در صورتی که از افسردگی رنج میبرید و از داروهای افسردگی مصرف نکردهاید جای نگرانی نیست چرا که با مشورت کردن، پزشک یا روانشناس بهترین شیوه فردی درمان این اختلال را به شما توصیه میکند.
در همین زمینه سایت مدیکال دیلی به حقایقی در مورد داروهای افسردگی اشاره کرده که شاید از آنها اطلاع نداشته باشید:
– درمان اختلال روانی همچون درمان بیماری جسمی است: داروهای افسردگی تاثیر فیزیکی و شیمیایی روی مغز و بدن دارند. آنها معمولا برای درمان افسردگی تجویز میشوند و روی انتقال دهندههای عصبی در مغز همچون «دوپامین»، «سروتونین» و «نوراپینفرین» تاثیر می گذارند. این مواد شیمیایی میتوانند در مغز توازن خود را از دست بدهند و به بروز افسردگی یا دیگر مشکلات مربوط به سلامت روان کمک کنند که داروهای افسردگی به متوازن شدن آنها منجر میشود.
– تاثیر این داروها ممکن است چند هفته به طول انجامد: در بیشتر افراد تاثیر داروهای افسردگی مدت سه هفته یا بیشتر زمان میبرد تا ظاهر شود.
– تاثیر داروهای افسردگی در افراد متفاوت است: گاهی اوقات این دارو برای همه افراد تاثیرگذار نیست. یک سوم از بیمارانی که داروهای افسردگی مصرف میکنند در بیماری خود روند بهبود را مشاهده میکنند، در یک سوم بیماران تاثیرات این داروها محدود است و در یک سوم هیچ تاثیری ظاهر نمیشود. همچنین داروهای افسردگی عوارض جانبی بر بدن به جا میگذارند که معمولترین آنها شامل افزایش وزن، سندرم متابولیک و افزایش قند خون میشود اما نوع عوارض جانبی و شدت آن در افراد متفاوت است.
– داروهای افسردگی تنها برای درمان افسردگی تجویز نمی شوند: ممکن است این داروها برای درمان دیگر اختلالها همچون احساس خستگی یا حتی تسکین درد یا میگرنهای مزمن نیز تجویز شوند. دکتر «نورمان سوسمان» روانپزشک از دانشگاه نیویورک گفت: داروهای ضد افسردگی برای بیماریهای دیگر همچون اختلال دیسفوریک و اختلالهای اضطراب از قبیل اختلال وسواس فکری عملی و اختلال ترس کاربرد دارند. همچنین برخی از این داروها برای درمان درد تایید شدهاند و حتی انواعی از آنها برای ترک سیگار استفاده میشوند.
– تنها یک نوع داروی افسردگی وجود ندارد: انواع مختلفی از این داروها وجود دارند که تاثیر هر کدام متفاوت است. انتخاب داروی افسردگی صحیح همچون انتخاب لباس مناسب است و برای هر فرد منحصر به خود اوست. گاهی اوقات پیش از انتخاب بهترین گزینه باید انواع مختلف آن امتحان شود.
– داروهای افسردگی فرد را شاد نمی کنند: این داروها قرصهای شادی آور نیستند و تاثیرگذاری آنها زمان بر است.
– داروهای افسردگی شخصیت شما را تغییر نمی دهند: این تصور که داروهای افسردگی شخصیت فرد را تغییر می دهند، صحیح نیست. درحالیکه برخی داروهای افسردگی از قبیل بازدارندههای بازجذب سروتونین، واکنش به آن چه که شما را شاد یا ناراحت می سازد، کاهش میدهد اما شخصیت شما را تغییر نمی دهند.
– مصرف داروهای افسردگی به معنای دیوانه بودن نیست: مصرف این داروها به مفهوم دیوانه بودن یا داشتن مشکلات جدی نخواهد بود. این داروها به همه افرادی که از افسردگی شدید رنج میبرند یا تعادل مواد شیمیایی بدن آن ها تغییر کرده، کمک می کند.
داروهای باز جذب کننده سروتونین
داروهایی نظیر فلوکستین ، فلووکسامین ، سرترالین از جمله داروهایی هستند که در این گروه جای می گیرند و به علت اثر بخشی خوب و عوارض کم در حال حاضر از بهترین قرص های ضد افسردگی به شما می روند. سروتونین نوعی آمینو اسید است که در سیستم عصبی انسان یافت می شود و در نزد افکار عمومی به عنوان جاری کننده احساس خوب شناخته می شود. سروتونین کارکرد های متفاوتی در سیستم عصبی انسان دارد که تنظیم حالات روحی ، خواب و اشتها از جمله آنها است.
داروهای باز جذب کننده سروتونین مانع از دفع سروتونین در مغز می شوند و به این ترتیب باعث افزایش میزان این آمینو اسید در سیستم عصبی می گردند که نتیجه آن بهبود حالات روحی در فرد بیمار است . البته این مکانیسم تنها اختصاص به داروهای باز جذب کننده سروتونین ندارد ، تقریبا تمامی قرص های ضد افسردگی به نوعی بوسیله افزایش میزان سروتونین در مغز باعث کاهش حالات ناخوشایند روحی می شوند. تفاوت عمده در مکانیسمی است که هر کدام از این گروه داروها از آن برای افزایش غلظت سروتونین استفاده می کنند .
مغز انسان از میلیاردها نرون تشکیل شده و ارتباط این نرون ها با یکدیگر به وسیله سیناپس ها برقرار می شود داروهایی که در گروه باز جذب کننده های سروتونین قرار می گیرند مانع از جذب این ماده به وسیله سینا پس ها می شوند. هر چند که این گروه از داروها در حال حاضر از بهترین قرص های ضد افسردگی به شمار می روند و در خط اول مبارزه با افسردگی قرار دارند اما یکی از مهمترین عارضه در این گروه از داروها کاهش میل جنسی است که علی الخصوص در آقایان بیشتر مشاهده می شود . مصرف داروی بوپروپیون می تواند به کاهش این عارضه کمک کند . به طور کلی گروه داروهای باز جذب کننده سروتونین داری کمترین عوارض جانبی در میان داروهای ضد افسردگی هستند.